Snel loopt Annet van het schoolplein. Twee schooltassen onder haar arm, de mobiele telefoon in de vrije hand. Haar beide kinderen spelen vanmiddag bij een vriendje. Een onverwacht gelukje. Nu kan ze mooi nog een paar uurtjes wat werk verzetten. Ze beent tussen de kinderen door naar haar auto. Snel naar huis, nog even aan de slag.

Als ze een poosje later op haar klok kijkt schrikt ze op: oei, het is alweer vijf uur. Hoog tijd om de kinderen op te halen bij de speelafspraak en snel te koken. Daarna is er de ouderavond en ze moet ze ook nog wat voorbereiden voor de vergadering, morgen bij die grote klant. Teleurgesteld kijkt ze van de klok naar haar computer. Ze had nog zoveel willen doen vanmiddag. Hoe krijgt ze haar werk af? Zal ze nog even doorwerken en haar kinderen later ophalen?

Je had zoveel meer willen doen

Veel zelfstandige professionals werken zoals Annet. Ze zijn eigen baas geworden vanwege de vrijheid. Maar die is soms ver te zoeken. Ingeklemd tussen klussen voor je klant, gezin, sociaal leven en verplichtingen is het hard werken. Te vaak is het zweten en rennen om het werk af te krijgen, waarna je in de avond uitgeput op de bank ploft. Je had zoveel meer willen doen.

Veel verzuim wordt veroorzaakt door stress

Werkstress is een onderwerp waar veel professionals mee bekend zijn. Uit onderzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, dat is uitgevoerd samen met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en TNO blijkt bijvoorbeeld dat maar liefst 31% van de verzuimgevallen op het werk wordt veroorzaakt door werkstress.

Stress is niet nodig

Toch is zulke stress niet nodig. Hard werken leidt namelijk vaak tot niets, bovendien heeft het zeer negatieve gevolgen. Uit Duits onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat mensen met veel werkstress maar liefst 45% meer kans hebben op diabetes type 2. Hard werken is dus schadelijk, maar bovenal is het niet effectief. Juist door zachter te werken ga je meer bereiken. Waarom doen we dat dan niet?

De drie hardnekkige misverstanden over hard werken

We blijven maar ploeteren, omdat er drie hardnekkige misverstanden zijn over hard werken. Misverstanden die er voor zorgen dat we steeds opnieuw in de stress belanden. Misverstanden die ervoor zorgen dat we blijven ploeteren. Dat we niet meer zien hoe het anders kan. Wat zijn die misverstanden? En hoe pak je het wel slim aan?

Misverstand 1: Hard werken is nodig

Als je de media moet geloven, is hard werken nodig om succesvol te zijn. Veel mensen denken daarom dat hard werken normaal is, dat het niet anders kan om succes te hebben. Dat je hard moet werken om een gezond bedrijf neer te zetten. Je houdt jezelf voor: “flink zijn”, “even doorzetten”. In de hoop dat het ‘straks’ beter wordt, dan je dan die felbegeerde grote klant hebt, of dat volle programma. Maar in de praktijk blijft dat ‘straks’ steeds een week, maand of jaar weg. Je bent en blijft drukt.

Erger nog: veel echt succesvolle blijken het anders aan te pakken. Zij hebben ontdekt dat hard werken leidt naar een doodlopende weg van ploeteren en zweten. Zij werken hard… aan een bedrijf dat hen toestaat om zacht te werken. Juist succesvolle ondernemers hebben ontdekt: hard werken is niét nodig om keiharde resultaten te halen. Juist met zacht werken kom je harder vooruit.

Misverstand 2: Hard werken is gewoon lekker

Een ander misverstand is dat hard werken ‘gewoon lekker’ is. Net zoals hard tekeer gaan in de sportschool, of keihard feesten. Wat je vaak over het hoofd ziet, is de fase na het harde werken, sporten of feesten. Want wat komt daarna? De onvermijdelijke crash. Uitgeput op de bank in de avond of het weekeinde, of een spierblessure die je maanden aan de kant houdt bij het sporten.

Hard werken zorgt voor stress en adrenaline in je lichaam. Dat brengt een verslaving op gang. Na de stress, wil je lichaam namelijk tot rust komen. Bijvoorbeeld met een dutje. Maar dat kan natuurlijk niet, tijdens je werkdag om 14 uur als je net een vergadering instapt. Dus wat doe je om je vermoeidheid tegen te gaan? Je pept je lichaam nog eens extra op. Met een verse beker koffie, of een extra stoot adrenaline.

Ben je verslaafd aan hard werken? Dan herken je de rustperiodes die je lichaam vraagt maar al te goed. Het zijn de dagen na een deadline, wanneer er plots niets meer uit je handen komt. Wanneer zelfs kleine klusjes teveel zijn. Zodat ze blijven liggen en vanzelf weer om urgentie gaan vragen. Zo heb je weer een nieuwe deadline, waar je vol tegenaan moet. Met een lijf vol adrenaline om werk uit je handen te krijgen.

Op die manier blijft de verslaving in stand: van hard werken naar crashen, met opnieuw deadlines omdat er in de rustperiodes niets uit je handen kwam. Zo ga je jezelf voorhouden ‘hard werken is lekker’, of ‘hard werken is nu eenmaal nodig om tot resultaat te komen’. Omdat je niet meer weet hoe het is om ontspannen te werken. Omdat je nooit meer vanuit ontspanning je werk doet. Omdat je gevangen zit in de adrenaline-verslaving die je laat hollen van deadline naar deadline.

Misverstand 3: Je kunt vanzelf stoppen met hard werken

Een derde misverstand is dat je vanzelf kunt stoppen met hard werken. Als je maar goed je best doet. Als je je maar beter aan je schema’s en corveetjes houdt. Als je vanmiddag nog maar even goed doorpakt, zodat je takenlijst en inbox weer leeg zijn. Als…

Als je verslaafd bent aan hard werken, ken je maar één manier om hard werken te lijf te gaan: door nog harder te werken. Meer corveetjes, meer schema’s, nog meer moeten. Het is een tragisch misverstand, waar veel mensen om je heen aan lijden.

Stel jezelf eens eerlijk de vraag: hoe vaak zit jij gevangen in de tredmolen van de adrenaline-verslaving en de eindeloze lijst van corveetjes? Weet jij eigenlijk nog wel hoe het anders kan?

Het kan anders

Stoppen met hard werken is niet eenvoudig. Maar het kan wel. Het begint met het inzicht dat het anders kan. Dat je keiharde resultaten kunt halen, juist door zachter te werken. Daarna ga je herkennen: wanneer ben jij verslaafd aan adrenaline? Wanneer duikel je heen en weer tussen je adrenaline-stoot en je crash? En hoe pomp je weer adrenaline in je systeem om jezelf te forceren om toch weer aan de slag te komen?

Word je je hiervan bewust? Dan ga je zien dat hard werken een hardnekkige verslaving is. Eentje die je gevangen houdt; meer dan je dacht. Dan is het goed om te weten dat het anders kan. Dat je uit de adrenaline-tredmolen kunt stappen. Niet door nog harder te werken. Maar juist door het anders aan te pakken: door zacht werken te ontdekken. Zo ga je de verslaving doorbreken. Door zelf te ervaren: harder groeien kan best, juist door zachter te werken. Dan ga je ontdekken dat hard werken niet ‘flink’ is, of dat ‘het niet anders kan’. Je ontdekt dat hard werken een zwaktebod is. Omdat het op de zachte manier niet lukt, verval je in hard werken.

Ga je zacht werken ontdekken, dan ontdek je dat het anders kan. Dat je meer bereikt, juist door zachter te werken. Dat kan ik je keihard garanderen.