“Die klant gaat nooit dat bedrag betalen!” Terwijl Carla voor het stoplicht staat te wachten, vliegen de gedachten door haar hoofd. “Wat nou als ze het veel te veel geld vinden?” piekert ze verder. Gisteren heeft ze een voorstel voor een nieuw traject naar een grote klant gestuurd. Nu betrapt ze zichzelf er op dat ze al de hele dag loopt te piekeren: is haar prijs niet te hoog? Wat zullen ze wel niet van haar denken? Haar hoofd zit vol twijfels en zorgen. Een uurtje later spreek ik haar voor een coachingsessie, waarin ze haar ondernemers-zorgen aan me voorlegt.

Bepaalt je bedrijf je gedachten?

Veel ondernemers zijn als Carla: hun bedrijf bepaalt voor een groot deel hun gedachten. Niet alleen als ze aan het werk zijn, maar ook daarna. Op de meest onnodige momenten: voor het stoplicht, maar ook tijdens het koken of het sporten. Als ze met haar vriend naar een goede film kijkt, maar ook onder de douche. Steeds weer vliegt de onzekerheid haar aan: vinden ze me niet te duur? Wat zullen ze van me denken? Doe ik het wel goed?

Of bepalen je gedachten je bedrijf

Toch kan het ook anders, zoals bij Mirjam. Ook Mirjam is ondernemer. Ook zij denkt volop na over haar werk. Op een totaal andere manier. Mirjam piekert niet over haar bedrijf. Ze droomt, verzint, fantaseert. Of ze denkt na over een probleem. Terwijl ze voor het stoplicht staat te wachten, fantaseert ze hoe ze haar offerte dadelijk gaat presenteren. Ze ziet haar opdrachtgever voor zich, in zijn royale werkkamer. Ze fantaseert hoe hij haar, na haar presentatie, uitlaat en haar enthousiast een hand schudt. Dan peinst ze verder: over de uitdagingen in de organisatie van haar opdrachtgever, en hoe zij die zou kunnen oplossen. Terwijl ze optrekt voor het groene licht, schiet haar een idee te binnen. Hmmm, interessant, misschien kan ze dat idee straks opperen tijdens haar presentatie.

Zet je gedachten op een ander spoor

Er zijn volop ondernemers zoals Carla: waarbij hun bedrijf hun gedachten bepalen. Maar er zijn ook ondernemers zoals Mirjam: bij wie haar gedachten haar bedrijf bepalen. Het lijkt een taalgrapje, maar het is een wereld van verschil. Natuurlijk willen we allemaal graag een Mirjam zijn, en met creatieve plannen en oplossingen aan ons bedrijf bouwen. Zo pak je dat aan:

1. Herken je eigen duister-denkers

Duisterdenkers zijn de gedachten die je laten malen, onzeker maken over jezelf of aan het twijfelen brengen. Interessant is dat dit vaak maar een paar verschillende gedachten zijn, meestal niet meer dan twee of drie gedachten die steeds weer opkomen in je hoofd. Ga deze gedachten herkennen en schrijf ze op, zo letterlijk mogelijk. Zo neutraliseer je ze alvast een beetje.

2. Zet een stop-bord in je hoofd.

Je kent de stop-borden uit het verkeer: ze geven aan dat je niet zomaar een kruising mag oversteken, je moet even stilstaan. Het interessante is dat je in je hoofd zo’n zelfde stopbord kunt installeren. Waar doe je dat? Op de plek waar je nu je duister-denkers met je aan de haal gaan. Ga je duistere gedachten herkennen en zodra je ze ziet, zeg je tegen jezelf ’stop’. Natuurlijk kun je gedachten daarmee niet direct uitbannen, maar je zet hiermee een belangrijke eerste stap: je gaat in elk geval niet verder met piekeren en je neemt niet langer aan dat je gedachten zomaar waarheid zijn die je moet geloven of waar je aandacht aan zou moeten geven.

3. Zet je gedachten op een ander spoor.

Gedachten zijn soms net treintjes: ze razen voort op het spoor dat er voor ze ligt. Zo kun je duistere gedachten niet altijd stoppen, maar ze soms wel ombuigen. Pieker-gedachten kun je vervangen door dagdromen. Je kunt je urenlang zorgen maken over alles wat er mis kan gaan, of alle bezwaren van je klanten. Maar je kunt met dezelfde energie ook fantaseren over alles wat er geweldig kan gaan, of waar je klant enthousiast over kan worden. Zo ben je nog steeds aan het denken, maar op een veel minder uitputtende manier; met een veel hogere energie.

4. Zorg goed voor je energie.

Interessant is dat duistere gedachten vooral de kop opsteken als je in een lage energie zit: je hebt een nacht slecht geslapen, te weinig gesport of te hard gewerkt, of je hebt slecht of te weinig gegeten. Juist op zulke momenten gaan je gedachten malen. Bedenk dan dat duistere gedachten niet per se waar zijn. Ze zijn niets anders dan een reflectie van jouw lage energie. Je energie is de oorzaak, je duistere gedachten zijn het gevolg.

5. Ga niet aan je gedachten werken, maar aan je energie.

Als duistere gedachten een resultaat zijn van een lage energie… dan los je zulke gedachten dus niet op met meer nadenken. Hoe los ze dan wel op? Door je energie te verhogen. Blijf niet langer piekeren, maar ga iets anders doen: een rondje wandelen, doe een middagdutje, of ga een kop thee drinken in het park, maak een mooie tekening, of ga dansen. Doe iets waar je vrolijk van wordt en waarmee je energie weer stijgt. Tien tegen één dat je gedachten dan ook veranderen.

Je gedachten hoeven geen monkey-mind te blijven

Bedenk dat je geen willoos slachtoffer van je gedachten hoeft te zijn. Je gedachten hoeven geen monkey-mind te blijven. Met een beetje aandacht kun je gedachten gaan observeren en sturen. Natuurlijk zul je je dan nog best eens zorgen maken, maar dat hoeft niet urenlang te duren. Je zult merken: gedachten zijn net een aapje. Als je ze niet temt, springen ze als een wilde door je hoofd. Maar met een beetje geduld kun je ze opvoeden en kunnen ze alleraardigste dingen voor je doen. Zoals een ingewikkeld probleem voor een klant oplossen, of een enthousiaste presentatie voor je verzinnen.

Als ik ben uitgepraat kijkt Carla me peinzend aan: “Dat gaat bij mij toch niet lukken, ik geloof nooit dat ik mijn gedachten zo kan dresseren!” Dan begint ze te lachen: “Oeps, nou doe ik het alweer! Wat als ik dat nou eens andersom ga bedenken: hoe zou ik mijn gedachten kunnen dresseren, zodat ik minder pieker? Wat zou daar het mooiste van zijn? Wat zou ik dan voor mijn klanten kunnen betekenen?” Ik zie dat het gedachten-treintje in haar hoofd accuut wordt omgezet op een ander spoor. Dromend kijkt ze voor zich uit en ik zie een glinstering in haar ogen ontstaan.

Bedenk: welke ondernemer ben jij? Ben jij een Carla of een Mirjam? Kun jij eindeloos malen en piekeren over mogelijke rampen die niet gebeuren, maar je wel verlammen? Of gebruik je dezelfde denk-capaciteit om creatieve oplossingen te verzinnen, waarmee je bedrijf gaat floreren? Bepaalt jouw bedrijf je gedachten? Of bepalen je gedachten je bedrijf?