Mijn artikelen van De Glazenwasser geven je helder zicht. Op je klanten, je bedrijf, je groei. Het zijn honderden tijdloze artikelen. Met inspiratie of concrete tips. Maar hoe vind je die? Klik op ‘lees meer’ en je ontdekt een overzicht van de belangrijkste en meest populaire artikelen. Zo ontdek je hoe je ook in jouw bedrijf meer klanten krijgt met sociale media en internet.
Blog – De Glazenwasser
De onzichtbare verslaving van die grote ondernemer
“Nee hoor, daar heb ik geen last van!”
“Ach, zo erg is het bij mij niet.”
“Dat is precies waar mijn partner last van heeft. Maar ik niet, hoor.”
Het zijn typerende zinnetjes die je hoort van verslaafden. Niet zomaar verslaafden: het zijn fase-0-verslaafden. Mensen die hun verslaving ontkennen. Die tijdens het opentrekken van die fles wijn op woensdag zweren dat ze geen alcoholprobleem hebben.
Veel verslavingen zijn onzichtbaar. Voor de verslaafde zelf. Terwijl de buitenwereld allang ziet wat er aan de hand is. Pijnlijk!
Verslavingen zijn er in allerlei vormen: teveel drank, pillen, coke, porno, roken, caffeïne, snoepen en suikers. Het is zo duidelijk te zien.
Toch is er momenteel een massale verslaving onder ondernemers en zzp-ers. Zo’n geniepige, hardnekkige verslaving, die jou en je bedrijf te gronde richt. Maar ook een verslaving die je zelf niet ziet.
Welke verslaving dat is? Marketing!
De geniepige verslaving die je zelf niet ziet
Huh, hoor ik je denken. Marketing? Hoezo is dat een verslaving? Als je zichtbaar wilt zijn en wilt groeien, is marketing toch een must?
Ja en nee. Marketing op zich is prima. Net zoals een glaasje wijn op zijn tijd OK is. Of een stuk appeltaart. Of fijne seks.
Het gaat mis wanneer het een obsessie wordt
Het gaat mis zodra iets een obsessie wordt. Als je om twee uur ‘s middags al snakt naar die fles wijn. Als je de dag niet doorkomt zonder suikersnacks. Als je steeds heftiger seks wilt zien, steeds vaker op foute websites belandt.
Het gaat mis als je bezig bent met dwangmatig gedrag dat je echte problemen verbloemt. Iets dat je gebruikt omdat je je onderliggende emoties niet wilt voelen en ervaren. Een verslaving is als het deksel op de hogedrukpan, dat je steeds harder moet aandrukken omdat de interne druk steeds hoger oploopt.
Marketing als obsessie, wanneer de druk oploopt
Zo gaat het bij ondernemers te vaak met marketing. Marketing wordt een obsessie. Iets waar je dwangmatig naar grijpt, als de druk in jezelf of je bedrijf oploopt.
Dure events organiseren, waar je zelf niets aan overhoudt
Veel ondernemers focussen op groeien: meer klanten krijgen en meer omzet, omdat ze denken dat ze zo rijk en gelukkig worden. Vaak is dat een illusie. Meer geld krijg je niet door meer klanten, maar door een béter bedrijf neer te zetten. Ik heb teveel ondernemers gezien die investeren in dure events met een groot team. Ze trokken een grote zaal vol mensen, maar hielden daar netto niets aan over.
Tienduizenden euro’s spenderen op Facebook, die je terug moet verdienen
Of ondernemers die je dagelijks op Facebook ziet met advertenties vol succesverhalen. Wat je niet ziet, zijn de tienduizenden euro’s die ze elke maand betalen aan Facebook om hun ads aan jou te tonen. Advertentiegeld dat moet worden terugverdiend met de verkoop van online programma’s via hun webinars. En heb je met zo’n webinar meegedaan, dan word je achteraf gebeld door het salesteam (dat ook weer betaald moet worden), om ‘de conversie te verhogen’.
De ondernemer zet zichzelf klem
Zo’n uitgebreide marketing-machine ziet er indrukwekkend uit. En dat is het ook. Maar ze moet onderhouden worden. De ondernemer zet zichzelf klem en moet steeds weer die grote events draaien, of elke maand opnieuw die dure advertenties plaatsen, dezelfde webinars geven. Om de stroom aan nieuwe klanten op gang te houden.
In zo’n bedrijf is marketing de focus geworden. Alles draait om conversies en likes. Views en volgers. Copywriting en de nieuwste online tools en trucjes.
De realiteit die ze ontkennen
Wordt er niet meer uitgebreid aan marketing gedaan? Dan stort de hele boel in. Maar daar hoor je zulke ondernemers niet over. Daar denken ze liever niet aan. Die realiteit ontkennen ze. Net zoals de alcoholist zijn verslaving ontkent.
Het instant-geluk lijkt binnen handbereik
Als business coach zie ik volop ondernemers met een leuk idee maar weinig ervaring. Ze worden verleid door de grote verhalen van anderen op sociale media: “Vroeger zat ik ook in de schulden en lag ik op de badkamervloer te huilen. Maar nu heb ik een miljoenenbedrijf.” Zo lijkt het alsof het makkelijk is om snel veel te verdienen. Dat is verleidelijk! Het instant-geluk is binnen handbereik.
Een radertje in de conversie-machine van de marketing-verslaafde
Ondertussen ben je een radertje geworden in de agressieve conversie-machine van de marketing-verslaafde. Een verslaafde die nooit genoeg heeft. Die altijd meer wil. Die jou wijsmaakt dat dit de weg is naar geluk. Instant-geluk. “Het is vlakbij. Ook voor jou. Als jij je samen met mij in deze verslaving stort.”
Wijn is heerlijk. Appeltaart is lekker. Seks is fijn. Als je het op de goede manier gebruikt. Als het niet de echte uitdagingen in je leven verhult.
Hetzelfde geldt voor marketing. Marketing is heerlijk, lekker en fijn. Als het niet de echte uitdagingen in je bedrijf verhult.
Lees ook:
Hoe herken je een marketing-verslaving?
Hoe kom je los van een marketing-verslaving?
Laat jij je gijzelen door ondernemers-schaamte?
Ik hoor beneden de achterdeur dichtslaan. De voetstappen van mijn jongste tikken over het tuinpad. Even later kraakt de schuurdeur en hoor ik hem zijn fiets naar buiten rijden. Regen tikt tegen de ramen van de slaapkamer, ik trek het dekbed hoger over me heen. Vandaag regelt mijn man het ontbijt. Ik heb geen haast. Lekker? Hmmmmm. Niet echt.
In al deze rust is er ruimte voor alle onrust.
Ik kan uitslapen, dutten, een boek pakken, wat werken. Maar mijn gedachten tollen, malen, wentelen, draaien. Om steeds weer uit te komen bij hetzelfde. Dat berichtje op Facebook gisteravond. Van een andere coach. Met foto’s van haar succesvolle event. Die zaal boordevol mensen.
Ze is coach. Net als ik. Ze heeft een succesvol bedrijf. Helpt volop mensen, verdient prachtige bedragen. Als ik daar over nadenk, voel ik geen jaloezie. Ik weet hoe hard ze er voor werkt, ken haar oprechte intenties. Ik gun haar het succes. Dat is het niet.
Als ik lees over haar succes, schaam ik me over mijn eigen bedrijf.
Wat is het dan wel? Het is schaamte. Als ik lees over haar succes, schaam ik me over mezelf.
Mijn gedachten gaan me me op de loop. Wat stelt mijn bedrijf voor? Ik verdien prachtig, maar niet zoveel als zij. Ik heb enthousiaste deelnemers, maar trek niet zoveel mensen op mijn events als zij. Ik voel me waardeloos. Ik heb zoveel talent, zoveel mogelijkheden. Maar ik verdien geen miljoen, heb geen honderduizenden volgers. Ik schaam me, over mijn bedrijf.
Het liefst zou ik diep onder de dekens kruipen, zo een week blijven liggen.
Ik ben er ingetrapt!
Maar dat doe ik niet. Tussen al dat malen, draaien en wentelen van mijn onrustige gedachten, popt er opeens een inzicht omhoog. Een inzicht dat komt uit de stilte, diep in mezelf. Een inzicht dat zo waar is, dat ik overeind vlieg en de dekens van me af schop.
Ik realiseer me: ik ben er ingetrapt!
Waar ben ik ingetrapt? In iets dat ik bij veel ondernemers zie. We hebben er vrijwel allemaal last van, van tijd tot tijd.
Wat dat is? Dat is ondernemersschaamte.
Wat is ondernemers-schaamte?
Ondernemersschaamte betekent dat je je schaamt. Voor je bedrijf.
Juist omdat je slim bent, gezond, talentvol, vind je dat je een topbedrijf zou moeten hebben. Wat is een topbedrijf? Als je de schreeuwende verhalen op sociale media moet geloven, draait een topbedrijf om een topomzet, veel klanten, grote groepen mensen helpen, bovenaan staan in de best-sellerlijsten, verre reizen maken.
Je bedrijf voelt niet echt
Heb je dat niet? Dan ben je niet succesvol. Niet echt. Is je bedrijf niet ‘echt’. Je moet harder werken, meer doen, meer bereiken, om een ‘echt’ bedrijf te hebben. Je schaamt je voor je bedrijf, voor je werk, voor jezelf. Tenminste: dat is wat je ondernemersschaamte je wil doen geloven. Het liefst kruip je diep weg in je bed, met de deken over je hoofd.
Venijnig, in allerlei gedaantes
Ondernemersschaamte is venijnig. Als business coach zie ik het bij de mensen met wie ik werk in allerlei gedaantes:
- De ondernemer die snel antwoordt met ‘Prima, heel goed’, als je vraagt hoe het met hem gaat. Terwijl zijn ogen onrustig wegdwalen en hij je niet echt aankijkt. Hij schaamt zich over zijn gebrek aan nieuwe klanten, de overvloed aan vrije tijd die hij deze week heeft. Daardoor durft hij je niet te vertellen dat hij erg verlegen zit om een nieuwe klus. Een klus waar jij hem wellicht aan kunt helpen, als hij maar zou delen dat hij tijd heeft.
- De mastermind-partner die maar blijft vertellen over zijn nieuwe plannen. Terwijl je geen antwoord krijgt op je vraag hoe het met dat vorige plan van hem is afgelopen. Hij schaamt zich voor die vorige lancering, die op niets is uitgelopen.
- De collega-coach die op sociale media vooral close-ups van dat ‘succesvolle event’ post. Zodat je niet kunt zien hoe klein haar zaal was, met die kleine groep deelnemers. Waar ze een heerlijke dag mee heeft gehad met steengoede resultaten, maar waar ze zich wel voor schaamt omdat ze zelf vindt dat haar groepen groter zouden moeten zijn.
Ook ondernemers met miljoenen omzet schamen zich
Het wonderlijke is: als coach kom ik ondernemers-schaamte in alle lagen van de ondernemers-bevolking tegen: bij starters en zeer ervaren mensen. Bij mensen die vrijwel niets verdienen, maar ook bij ondernemers met een miljoenen-omzet. Daar ligt het dus niet aan.
Je bent niet langer trots op de mooie dingen die je doet
Ondernemersschaamte zorgt ervoor dat je werk niet echt voelt. Dat je niet langer trots bent op de goede dingen die je doet. Omdat je je vergelijkt met anderen, lijkt jouw mooie werk opeens magertjes, nutteloos. Voelt het zinloos.
Hoe ziet jouw schaamte er uit?
Vraag je voor jezelf eens af: hoe ziet jouw ondernemers-schaamte er uit? Waar durf jij niet mee voor de dag te komen, als het om je bedrijf gaat? Waarvan denk jij, bewust of onbewust, dat het er niet mag zijn? Dat het niet goed genoeg is?
Succes op je eigen voorwaarden
Maar is dat ook echt zo? Natuurlijk niet! Natuurlijk ben je niet alleen succesvol als je miljoenen omzet maakt, of werkt met een groot team.
Diep in je hart weet je dat het anders ligt. Dat je succesvol kunt zijn op je eigen voorwaarden. Juist omdat je zo graag jezelf wilt zijn, heb je ooit gekozen voor het ondernemerschap. Je wilde je vak uitoefenen, op je eigen manier. Zelfstandig zijn. Vrij zijn. Onafhankelijk zijn. Met je talent een goede boterham verdienen. Mét lekker beleg.
Succesvol ondernemen betekent dat jij je werk mag doen, helemaal op jouw manier. Met 100.000 volgers, of met 10. Met een miljoenenbedrijf, of met €1.000 omzet. Het maakt niet uit. Het mag op jouw manier.
Tevreden zijn én graag meer willen
Natuurlijk heb je ambities: wil je groeien, wil je meer. Meer mensen helpen, misschien meer omzet en meer geld. Maar dat betekent nooit dat je je hoeft te schamen voor waar je nu staat. Waar je nu staat is OK; graag meer willen is ook OK.
Je raakt een belangrijk stuk van je identiteit kwijt
Ondernemersschaamte is funest. Het zorgt er voor dat je niet meer tevreden bent met waar je nu staat. Dat je het kleineert, doet alsof alles er niet toe doet. Daarmee kleineer je jezelf. Je prestaties, je bedrijf, je eigen zijn.
Omdat je je daar voor schaamt, raak je een stukje van jezelf kwijt. Het stukje dat dapper aan het werk is geweest, dat alles heeft opgebouwd dat er tot nu toe is. Wil je groeien? Dan is dat stukje belangrijk! Het is namelijk het stukje dat je laat zien wat er al werkt. Waar je al lol in hebt. Wat er toe doet in jouw leven en bedrijf. Door je schaamte veeg je dat stuk van je identiteit van tafel.
Echt succes komt vanuit jezelf
Zo word je kwetsbaar. Je raakt een stuk van jezelf kwijt, terwijl je tegelijkertijd buiten jezelf op zoek gaat naar ‘het succes’ in je bedrijf. Dat is natuurlijk nooit buiten jezelf te vinden. Succes moet je zelf maken. Juist als ondernemer.
Natuurlijk kunnen anderen je inspireren, tools en technieken leren. Maar echt succes komt vanuit jezelf. Uit jouw keuzes, jouw visie, jouw passie. Eigenlijk weet je dat best. Diep van binnen heb je een wijs stemmetje, dat je feilloos vertelt wie je bent. Wat bij jou past. Met welk werk jij iets moois toevoegt aan de wereld. Dat is de stem van je eigen-wijsheid, die je begeleidt op je weg door het leven. Die stem vertelt je dat het OK is wat je doet.
Toch kun je die stem niet altijd horen. Hoe komt dat? Omdat er ook een andere stem is.
De stem van je ego
Naast de stem van je eigen-wijsheid is er de stem van je ego. Je ego wil zichtbaar zijn. Meeslepend leven. De wereld redden. Een enorm inkomen verdienen. Voor grote groepen staan. Die bestseller schrijven. Je ego is overigens niet slecht. Het dient een belangrijke rol: het wil je beschermen tegen alles wat je kwaad kan doen.
In je reptielbrein draait het om angst
Je ego-stem is gebaseerd op je reptielbrein. Dat is het stukje onderin je hersenen, dat continu alert is op gevaar. Waarin alles draait om vechten, vluchten of bevriezen. Je ego-brein is gebaseerd op angst en schaarste. Daarom wil het je beschermen. Met veel geld. Met status en aanzien. Of juist met onzichtbaar blijven, niet boven het maaiveld uitsteken.
De holle-bolle-gijs van het nooit-genoeg
Hoe meer je in de ban van je ego-stem raakt, hoe belangrijker geld gaat worden. Geld wordt een buffer, een veiligheidsmuurtje, tegen alle onveiligheid in de wereld. Denkt je ego-brein. Helaas is je ego-brein nooit verzadigd. Het ego is de holle-bolle-gijs van het nooit-genoeg. Hoe meer je naar hem luistert, hoe meer je alert wordt op gevaren, hoe onrustiger je wordt. Hoe meer je nodig denkt te hebben buiten jezelf.
De betovering van de angst
Hoe zorgt die ego-stem er nou voor dat je een beetje naar hem luistert? Hoe kan hij je betoveren, zodat je in zijn ban blijft?
Eén van de beste manieren die je ego-stem daarvoor heeft is angst en schaamte. Zolang je je schaamt, verlam je. Het meest venijnige van schaamte, is dat je je terugtrekt in jezelf. Je deelt niet met anderen wat je dwars zit. Waardoor je klem komt te zitten in een donker deel van ik. Dat is interessant om te weten: in essentie is schaamte een ego-centrische emotie, waarin je alles laat draaien om jezelf. Een emotie die je laat navelstaren op jezelf en je verlamt.
Hoe kom je daar uit?
Dat andere brein, dat angst overstijgt
Gelukkig hebben wij mensen niet alleen een reptielbrein. We hebben ook een ander brein: het zoogdierbrein. Dat is het deel van ons brein dat de angst en primaire reacties overstijgt. Het zoogdierbrein wil voor haar jongen zorgen, het is sociaal, coöperatief. Werkt samen met anderen. Door het zoogdierenbrein gaan mensen in groepen functioneren, rekening houden met elkaar.
Zoek de verbinding met anderen
Hoe overstijg je je reptielenbrein en je ondernemersschaamte? Heel eenvoudig: door te stoppen met je terugtrekken in jezelf, maar door de connectie met anderen op te zoeken.
Dat kan door over je schaamte te praten, te delen met anderen wat je dwars zit. Dit is wat schaamte-expert Brené Brown adviseert.
Lever mooi werk voor je klanten
Daarnaast zijn er meer manieren om je schaamte te ontmantelen. Het kan bijvoorbeeld ook verdwijnen door verbinding te zoeken met anderen: met je klanten. Door mooie dingen samen te doen. Door te stoppen met navelstaren en jezelf met anderen te vergelijken, maar door goed werk te gaan leveren waar je mensen blij mee maakt.
Je gaat je focus verleggen van het reptielenbrein vol angsten over jezelf, naar het zoogdierenbrein dat voor anderen zorgt. Je verschuift van angst over jezelf naar samenwerking met anderen, van vluchten-vechten-bevriezen naar verbinden.
Ondernemen gaat om verbinding
Het mooie is: ondernemen draait in essentie om verbinden en samenwerken: iets moois leveren, dat voor een ander waarde heeft. Ondernemen draait niet om ‘wie heeft de grootste’. Het draait om andere mensen blij maken, die jou daar graag voor betalen. Juist ondernemers met een sterk ontwikkeld zoogdierbrein zijn klantgericht en kunnen zeer succesvol worden in hun bedrijf. Juist doordat je focus ligt op het goed zorgen voor je klanten, bied je veel waarde, krijg je meer klanten. Zo ga je uiteindelijk harder groeien en meer verdienen. Niet door jezelf te vergelijken en te verlammen in angst, maar dankzij je zorgende zoogdierbrein.
Meer verdienen, dankzij je zorgende zoogdierbrein.
Ik spring uit bed
Ik trap het dekbed van me af en spring uit bed. Wat nou schaamte over mijn bedrijf, wat een onzin! Ik heb vanmiddag een coachingscall met een leuke klant, die ik uitstekend kan helpen. Als ik nu aan de slag ga, kan ik bovendien dat inspirerende artikel schrijven, waarmee ik ondernemers kan helpen.
Mijn zoogdierbrein springt in de actiestand
Mijn zoogdierbrein springt in de actiestand en laat het sputterende ego en reptielbrein achter. Ik focus op waar het wel om gaat: verbinding. Anderen helpen door mijn werk. Opeens is mijn werk en bedrijf weer leuk en relevant. Niet omdat ik de beste en grootste business-coach van de wereld moet worden. Mijn werk gaat niet meer om mij. Het gaat om een ander. Om jou. Jou die ik kan helpen. Bijvoorbeeld met dit verhaal.
Opeens is mijn ondernemersschaamte getransformeerd. Het is niet langer iets dat ik stil moet houden, het is iets dat ik van de daken wil schreeuwen.
Je bent niet de enige
Ondernemersschaamte is iets dat we allemaal af en toe hebben. Besef dat je niet de enige bent. Besef ook dat die schaamte voorkomt uit een donker deel van jezelf, een reptielbrein dat je niet de baas hoeft te laten zijn in je werk en bedrijf. Er is geen schaarste in de wereld. Er is alleen angst in je hoofd. Die angst isoleert je, die is niet nodig.
Er is ook een andere wereld. De wereld van het zoogdierbrein. De wereld van samen zijn, verbinding, van mooie dingen realiseren met elkaar.
Hoe werkt dat bij jou?
Mijn zoogdierbrein is benieuwd: hoe werkt dat bij jou? Heb je ook last van ondernemersschaamte? Wat helpt jou om daar overheen te stappen? Hoe ga jij uit het reptielbrein naar je zoogdierbrein?
Wat een topman je vertelt over zacht werken
Vandaag heb ik wat leuks voor je: een waargebeurd verhaal over een topondernemer, een warme wandeltocht, een verrassend diner, een prachtig kasteeltje en een mooie wijsheid over zacht werken.
DE ONDERNEMER
Eén van Nederlands bekendste ondernemers is Jan Baan. Hij stond aan het hoofd van Baan, een bedrijf van wereldfaam toen alles wat IT heette nog goud werd. Met het barsten van de dotcom-bel ging ook het bedrijf ten onder. Jan Baan bleef echter ondernemen en heeft nog steeds een vermogen dat zeer de moeite waard is. Inmiddels heeft Jan Baan een groot deel van zijn kapitaal ondergebracht in een stichting, en beheert zijn stichting onder meer Kasteel de Vanenburg in Putten.
HET KASTEEL
Doe je mee in mijn jaarprogramma voor ondernemers? Dan gaat je nu een belletje rinkelen. Want De Vanenburg is een kasteel waar ik supergroot fan van ben. Zo organiseer ik alle tweedaagses in mijn jaarprogramma altijd in dit sfeervolle kasteeltje op dat mooie landgoed met al die heerlijke bomen.
Als ik mezelf opnieuw uitvind…
Als ondernemer kun je meestal niet jarenlang hetzelfde doen in je werk en bedrijf. Jij verandert, dus het werk dat drie jaren geleden nog uitdagend was, vind je nu een routine (en daarvoor ben je geen ondernemer geworden).
Of je had lucratief werk dat je met plezier deed, maar nu zijn er plots meer concurrenten waardoor jij minder werk krijgt. Of de economie verandert, waardoor er minder vraag is naar jouw talenten.
Kortom: het werk van een paar jaren geleden past vandaag niet meer. Wat moet je dan?
Wie wil ik zijn?
Als ondernemende professional moet je regelmatig dingen opnieuw uitvinden. Je moet het anders aanpakken, veranderen. Soms gaat het om andere klanten vinden, of een andere aanpak. Soms is de verandering fundamenteler. Dan moet je je zelf opnieuw uitvinden. Wie ben ik als persoon? Wie wil ik zijn in mijn bedrijf? Als je tegen die vragen aanloopt, kom je op een interessante vervolgvraag: wie ben ik? En als ik mij zelf opnieuw uitvind… wie vindt wat dan uit?
Een belangrijke vraag is: Kan je oude ik, die aan vernieuwing toe is, die nieuwe ik wel uitdenken? Als je oude ik die nieuwe ik zou kunnen bedenken, zou je die nieuwe dingen dan niet allang doen? Kortom: hoe vind je in hemelsnaam jezelf opnieuw uit?
Wat is het sterkste punt van jouw bedrijf?
Als zzp-er is het soms lastig om je te onderscheiden van anderen. Of je nou illustrator bent met een prachtige verbeeldingskracht, copywriter met een scherpe pen, coach met een grote schare fans, of organisatie-adviseur voor top-organisaties.
Je vraagt je vast wel eens af: hoe kan ik me in hemelsnaam onderscheiden?
Je ziet al die kekke filmpjes op LinkedIn van andere collega’s. Of het nieuwe tijdschrift van Managementboek valt bij je in de brievenbus, met al die andere auteurs die allemaal een topboek hebben geschreven. Je ziet mensen die veel jonger zijn dan jij, die hetzelfde aanbieden als jij. Maar dan met ogenschijnlijk véél meer energie.
De moed kan je op zo’n moment in de schoenen zinken. Hoe blijf je bij? Wat stel jij in hemelsnaam voor? Hoe kun jij je onderscheiden? Hoe kun je klanten blijven aantrekken? Wat zijn de sterke punten van jouw bedrijf?
Moet je meer opleidingen gaan volgen (terwijl je al zoveel hebt geleerd)? Moet je nog actiever worden op sociale media (waar je eigenlijk helemaal geen zin in hebt). Moet je nog meer succesverhalen delen (die je van anderen zo gruwelijk overdreven vindt)?
Of zou het anders kunnen?
Wat is het goede van het kwaad?
Wat is goed en wat is kwaad?
Hoe kun je weten wat goed is?
Dit zijn interessante vragen om over te mijmeren. Kijk bijvoorbeeld eens terug op het afgelopen jaar, op je werk. Wat leek destijds fout of kwaad, maar bleek achteraf juist goed te zijn?
Achteraf pakt het volkomen anders uit
Wat is goed en kwaad in je werk? Denk aan die samenwerking met die partner die je volledig vertrouwde, maar waar niets van terecht kwam. Of denk aan die hoog oplopende ruzie, die enorme helderheid gaf waarna je leven in een fijne stroomversnelling kwam.
Wat is goed? Wat is kwaad? Soms lijkt het helder en voor de hand te liggen. Terwijl het achteraf volkomen anders blijkt uit te pakken.
Goed en kwaad hebben veel gezichten. Ze lijken elkaars tegenpolen, als yin en yang. Maar soms lopen ze in elkaar over, gaan ze in elkaar op, of blijken ze elkaar te versterken.
