“Wat ben je aan het doen?” “Oh gewoon, niks”.
Maar wat is ‘niks’? Ik merk dat er voor mij verschillende soorten niksdoen zijn. Een rondje fietsen door de polder, verstoppertje spelen met de kinderen. Maar ook voor de televisie hangen, journaal kijken, of Facebooken. En eigenlijk doe ik in al die gevallen niet ‘niks’. Ik doe wel iets. Waarom noem ik het dan ‘niks’?
Omdat wat ik doe, voelt als niks. Ik ben immers niet aan het werk. Maar is alles wat je doet buiten je werk dan ‘niks’? Natuurlijk niet. Buiten mijn werk zit een belangrijk deel van mijn leven: mijn man, kinderen, sporten, plezier! Wat is dan niks doen?
Gaandeweg heb ik ontdekt dat er voor mij vele soorten niks-doen zijn. Allemaal dingen die niet direct met mijn werk te maken hebben. Maar het zijn zeker niet allemaal zinloze of nutteloze dingen. Er zijn twee essentieel verschillende soorten niks-doen. En het verschil? Dat is verrassend eenvoudig.
Alles kunnen door niets te doen
Of iets zin heeft, hangt voor mij niet af van of het met werk, geld of status te maken heeft. Veel niet-werk-dingen zijn bijzonder zinvol: eten, slapen, sociaal leven. Ook zijn er niet-werk-dingen die voor mij belangrijk zijn: spelen met mijn kinderen, praten met vrienden, een goed boek lezen. Of gewoon een rondje wandelen met de winterregen op mijn gezicht.
Het is niks-doen waar ik energie van krijg, die me oplaad, waarin ik voel dat ik leef. Het zijn de momenten waarop ik creatieve invallen krijg. Plots een hoofdlijn zie die me eerder was ontgaan. Ideeën krijg die ik direct in mijn bedrijf te gelde kan maken. Het is niks-doen, waarna ik alles kan.
Als een levenloze zombie op de bank
Dan is er ook een categorie niks-doen die ik echt niks vind. Het zijn de momenten waarop ik lamlendig en lui op de bank lig. Na een moeizaam coachingstraject met een klant te lang op Facebook rondhangen, in plaats van even een rondje te gaan hardlopen. Voor een breinloze tv-serie liggen kijken die me ergert, in plaats van een hoofdstuk te lezen uit dat mooie boek.
Het zijn momenten waarop ik mezelf in de weg zit. Tot niets kom. Me erger aan mezelf. Het is niks-doen dat ik eigenlijk liever niet zou doen. Omdat ik mezelf er niet mee oplaadt, maar juist nog verder mee uitput. Dat nietsdoen voelt als niks, leidt tot niks. Het is een destructieve niks. Een niks waarmee ik mezelf reduceer tot niks.
Wat zegt je energie?
Er zijn dus twee soorten niks-doen: de ene waarmee ik mezelf oplaad en die onmisbaar is voor een leuk leven. Een leven als creatieve bouwer. En die andere, waarmee ik mezelf uitput en reduceer tot niks. Een leven als zinloze zombie, die zelf niet meer ziet hoe levenloos ze is.
Het bijzondere is: de grens tussen de twee vormen van niks-doen is dun. En toch glashelder. Het verschil is niet vast te leggen in regels of definities. Het verschil kun je voelen. Feilloos, binnen een minuut. Je hoeft er alleen maar naar te luisteren. Luisteren naar je eigen energie bij het niks-doen: neemt die toe of blijft die dalen?
Moet je altijd aan het werk zijn? Natuurlijk niet. Moet je altijd nuttig bezig zijn? Zeker niet. Niksen kan heerlijk zijn. Mits je het doet op de goede manier. Door te luisteren naar je eigen energie bij het niksen: word je er lamlendig of energiek van? Word je een creatieve bouwer of een levenloze zombie?
“Wat ben je aan het doen?” “Oh gewoon, niks. En ik vind het heerlijk!”
Coach Wim zegt
Dankjewel voor deze belangrijke nuancering, Ellen.
Inderdaad: sommige vormen van niet-werken géven energie, laden weer op. En andere geven als het ware lege calorieën.
Het kan heel individueel zijn wat je wel en wat je niet oplaadt, maar volgens mij is de natuur één van de beste manieren om weer energie te krijgen.
Ellen de Lange-Ros zegt
Hallo Wim,
Helemaal met je eens: de natuur is een hele goede manier om weer energie te krijgen. En ook daarin is het weer heel individueel. Ik merk bijvoorbeeld dat ik wandelen in de natuur soms te passief en saai vind. Maar actief bezig zijn (fietsen, mountainbiken, rondje hardlopen door het bos) vind ik wel heerlijk. Of een boek lezen onder een mooie boom. Ook daarin is het dus weer individueel.
Overigens: heb je weinig natuur om je heen, dan zijn er ook volop manieren om op te laden. Natuur is er namelijk overal. Natuur is ook die boom met die mooie kale takken, vogels in de lucht, wolken, zonlicht, de maan. En daar heb je altijd en overal toegang toe. Je hoeft dus niet ver weg in een groot bos te gaan wonen om te relaxen. 😉
Peter van der Bel zegt
Heerlijk niksen, een goede zaak. Het doet me denken aan mijn jaarlijk ritueel van twee maanden in een buitenlandse stad wonen. Mensen, vrienden inmiddels niet meer, vragen mij dan of het voor werk is. Wanneer ik dan nee antwoord dan is steevast de reactie: “oh, dan is het vakantie”. Mijn reactie is dan in de trant dat leven meer dan de twee genoemde dimensies kent. Na enig fronsen ontstaat er dan vaak een goede discussie.
Ervaring leert wel dat je ook in Buenos Aires lamlendig op een bank kunt liggen. Tango, een Malbec of een loopje in de wijk Palermo, laten mij dan weer voor goede energie voelen.
En nu weet ik ook hoe het mechanisme werkt.
Ellen de Lange-Ros zegt
Mooi voorbeeld, Peter! Zelf in Buenos Aires kun je lamlendig op de bank liggen. En jezelf weer energiek krijgen met een wandeling of andere mooie dingen. En elk jaar 2 maanden in een buitenlandse stad wonen: wat een briljante gewoonte! Ik ga kijken hoe ik dat (met 2 schoolgaande kinderen en man met eigen bedrijf) ook in mijn leven kan integreren.
Janneke Assink (@JipbyJan) zegt
“Alles bereiken door niks te doen” Over twee soorten niksen: http://t.co/rotTBXJ8MT @EllenFaxion
Bert Vandebuerie (@BevdB) zegt
Ben je een creatieve bouwer of levenloze zombie ? Alles bereiken door niks te doen http://t.co/WM5W2iNvqL @EllenFaxion
Mariska zegt
Zo herkenbaar. Dit had ik de afgelopen week. Ik liep volledig vast in mijzelf. Inspiratie verdwenen, wat nu? Ik ben ontspannen weekend gaan vieren, lekker boeken gaan lezen, filmpjes op het internet gaan kijken, genieten van van mijn favo serie op Netflix en ja hoor daar was ze weer! Inspiratie was terug! Wat een heerlijk gevoel! Ik heb besloten dat gewoon toe laat op het moment dat het mij overkomt, het komt vanzelf weer terug mits ik inderdaad maar goed luister naar wat ik nodig heb. Je kunt nou eenmaal niet altijd pieken.