In mijn werk als business coach zie ik steevast dat zaken bij hoogbegaafden op alle niveaus moeten kloppen, ook in hun bedrijf. Ze kunnen niet domweg instructies opvolgen om meer geld te verdienen. Zoiets moet op alle niveaus kloppen: het werk moet zinvol voelen, hun klanten moeten tevreden zijn, maar het moeten ook klanten zijn die voor henzelf zinvol en bevredigend zijn. De manier waarop ze geld verdienen moet passen op alle niveaus.
De veelzijdigheid en diepgang van hoogbegaafden
Hoogbegaafden hebben een uniek breder, hoger en dieper bewustzijn. Dit bewustzijn strekt zich uit van heel praktische tot strategische en zelfs spirituele niveaus. Alles moet op elkaar afgestemd zijn. Dit klinkt prachtig, maar kan ook lastig zijn. Hoogbegaafden ervaren een sterke drang naar coherentie in alle aspecten van hun werk en leven. Dit leidt vaak tot unieke uitdagingen die andere professionals nogal eens niet begrijpen.
Marieke leert graag nieuwe dingen en ze overweegt een nieuwe opleiding te gaan doen. Het is een pittige driejarige training, waar ze een paar avonden per week mee kwijt is. Ze vraagt mij advies: is het de moeite waard om die opleiding te doen?
De uitdaging van niet-HB coaches
Veel coaches hebben niet hetzelfde brede en diepe bewustzijn als hoogbegaafden. Dit kan problematisch zijn omdat deze coaches vaak niet in staat zijn om de complexiteit van jouw denken en gevoel te begrijpen. Zij zien de vragen die jij stelt als irrelevant of zelfs als een aanval op hun expertise. Hierdoor kunnen ze je zien als drammerig of lastig, terwijl jij gewoon probeert uit te vinden wat er nog niet klopt op alle niveaus.
Na twee avonden spreek ik Marieke weer en ik ben benieuwd: hoe bevalt de nieuwe opleiding? Marieke zucht: ‘Ach, het moet allemaal nog een beetje op gang komen’. Ik vraag verder. Naar de andere deelnemers, de docent. De opleiding wordt geroemd als diepgaand, op HBO+ niveau. Maar Marieke vindt het niveau tegenvallen. Het tempo is laag, de opdrachten zijn oppervlakkig. ‘Maar straks wordt het vast leuker’, hoopt ze.
Niet-HB coaches begrijpen vaak niet waarom alles moet kloppen en voelen op praktisch, strategisch én spiritueel niveau. Ze zijn geneigd om mentale blokkades aan te wijzen die volgens hen uit de weg geruimd moeten worden, terwijl deze blokkades in werkelijkheid signalen zijn dat er iets op een dieper niveau nog niet in orde is.
Mentale blokkades en onbalans bij hoogbegaafden
Wanneer zaken op verschillende niveaus niet in lijn zijn, ontstaat er onbalans. Deze onbalans uit zich in wat vaak wordt gezien als mentale blokkades. Voor jou als hoogbegaafde voelt dit als een diep, maar vaag gevoel dat er iets niet klopt. Je kunt nog niet precies onder woorden brengen wat er mis is, maar weet wel dat er iets moet veranderen. Dit kan leiden tot frustratie en een gevoel van vastzitten.
Na nog een week vertelt Marieke hoe ze een paar vragen probeerde te stellen tijdens de derde avond, waar de docent niet op in wilde gaan. ‘Ik begreep gewoon echt niet wat hij zei!’ Marieke legt uit dat ze een redenering van de docent niet kon volgen, omdat er volgens haar een paar aspecten ontbraken waar hij geen rekening mee hield. Maar waarom wilde de docent daar geen antwoord op geven? ‘Hij zei dat ik niet zo ongeduldig moet zijn’ en gewoon zijn opdrachten moet volgen’.
Denkvalkuilen en bliksemafleiders
Je hebt wellicht de neiging om alles eerst te willen overzien voordat je in actie komt. Dit leidt tot over-analyse en uitstelgedrag. Denken wordt een veilige haven, waardoor je niet in actie hoeft te komen in de weerbarstige dagelijkse praktijk. Dit kan leiden tot paralyse door analyse, waar het denken een vorm van ontwijking wordt.
Voor haar opleiding moet Marieke elke week huiswerkopdrachten maken. Na de eerste week komt ze er niet meer aan toe. ‘Alle anderen doen wel hun huiswerk, maar de vragen zijn zo eenvoudig. Dat kan toch niet waar zijn, denk ik dan.’ Marieke zit uren boven het huiswerk, maar krijgt de opdrachten niet af.
Daarnaast zijn bliksemafleiders een veelvoorkomend probleem. Deze mentale afleidingen zorgen ervoor dat je je verliest in irrelevante details of randzaken, waardoor je je focus verliest op wat echt belangrijk is.
Marieke haakt na een maand af bij de opleiding. Niet omdat ze geen tijd heeft, maar omdat ze gaat zien dat ze niet kan schakelen met deze docent. De rest van de groep is wel enthousiast, maar het niveau past niet bij Marijke.
De juiste begeleiding voor hoogbegaafden
Het is essentieel dat je als begaafde zelfstandige docenten of coaches vindt die je rijkdom van gedachten en gevoelens kunnen volgen en waarderen. Een docent of coach die begrijpt dat jouw drang naar perfectie en coherentie geen teken is van koppigheid, maar van een diepgevoelde behoefte aan zingeving en harmonie op alle niveaus.
Een goede docent of coach voor jou:
- Begrijpt dat je denken en voelen op verschillende niveaus moet kloppen.
- Kan schakelen tussen praktische, strategische en spirituele niveaus.
- Helpt je om je intuïtie en gevoel om te zetten in concrete acties zonder je te veroordelen of simplistische oplossingen aan te bieden.
Binnen een maand komt Marieke via-via in contact met Pien, iemand die op het gebied van de opleiding mensen persoonlijk begeleidt. Pien geeft geen officiële opleiding op HBO+ niveau, maar ze kunnen samen vlot schakelen.
Pien heeft jarenlange ervaring in het vak, gaat uitgebreid in op haar vragen en kan veel zaken met elkaar verbinden. Bovendien helpt Pien haar om het geleerde direct toe te passen in haar werk. Marieke zet razendsnel stappen en heeft nu wel lol in wat ze leert.
Vind de begeleider die bij jouw denkwereld past
Als bijzonder begaafde heb je een uniek bewustzijn dat zowel een zegen als een uitdaging kan zijn. Je behoefte aan coherentie op alle niveaus vraagt om begeleiders die deze complexiteit begrijpen en waarderen. Ga daarom niet meer met elke docent of coach in zee. Zoek begeleiding die past bij jouw diepte en breedte van denken, zodat je niet alleen succesvol kunt zijn, maar ook voldoening en zingeving vindt.
Je bent een bijzonder begaafde zzp’er; dat vraagt om begeleiders die dat aankunnen. Kies een coach die je niet alleen begrijpt, maar ook in staat is om mee te bewegen met de vele niveaus waarop jij opereert. Alleen dan kun je je volledige potentieel benutten en je werk zinvol en met plezier doen.
Dit artikel is gebaseerd op het boek ‘Ontdek je begaafdheid‘. Ben je benieuwd naar het boek of wil je meer lezen? Klik hier om gratis de eerste hoofdstukken van het boek te downloaden, of het boek direct te bestellen.
Geef een reactie