Het is zomervakantie. Met ons gezin zitten we aan het ontbijt in het hotel in Litouwen. Vanuit een ooghoek zie ik onze jongste zoon bij het ontbijtbuffet praten tegen een mevrouw naast hem. Als hij terugkomt bij onze tafel, ben ik benieuwd: “Was die mevrouw ook Nederlands?” Hij schudt zijn hoofd. “Nee, zij komt uit Litouwen!” Ik rol bijna van mijn stoel van verbazing: “Hoe kon jij dan met haar praten?” “O, ik heb de hele dag goed geluisterd, en nu denk ik dat ik weet hoe ze ‘hallo’ zeggen in Litouwen. Daarom zei ik dat even tegen haar!” Hij zegt het onverstoord, terwijl hij een hap van zijn croissantje neemt.
Mijn zoontje spreekt geen woord Litouws. Toch kan hij na een paar dagen al wat woorden onderscheiden in deze compleet nieuwe en complexe taal. Gewoon, door te luisteren. Het leuke is: met zacht werken gaat het eigenlijk net zo.
Zacht werken is meegaan met de stroom en tegelijkertijd zelf de regie houden. Maar hoe doe je dat precies? Je doet het met je lichaam, door alles wat er om je heen gebeurt, bewust te voelen. Het lichaam heeft een eigen taal, waarmee het de hele dag met je communiceert: je gevoel. Maar daarmee ben je er nog niet.
Een volgende stap om zacht te leren werken, is het interpreteren van de fysieke signalen die je lichaam je geeft. Wat betekent die druk op je keel of die kriebel in je buik? Dat is als het leren van een nieuwe taal: eerst kun je er geen wijs uit worden en word je overspoeld door signalen. Maar langzamerhand ontdek je eenvoudige patronen, zoals mijn jongste het woordje ‘hallo’ herkende in het Litouws.
Als je je meer bewust wordt van de signalen van lichaam, ga je ze steeds vaker opmerken. Zo ga je ze langzamerhand beter verstaan en ga je patronen herkennen: hé, toen dat project misliep, had ik het gevoel dat ik nu weer heb bij deze nieuwe klus. Of: steeds als ik die collega zie, heb ik hetzelfde gevoel als vroeger bij die trouwe vriendin van het schoolplein. Bij elk fysiek gevoel kun je je afvragen: wat wil mijn lichaam me vertellen? Wil het me waarschuwen dat er iets nog niet helemaal klopt? Is het enthousiast? Waar kan ik nu aandacht aan geven?
Hoe kun je die taal van je lichaam snel leren? Gewoon door continu te oefenen! Het leuke is: daarvoor hoef je geen dure talencursus aan te schaffen of avonden te studeren. Het leren van de taal van je lichaam doe je eenvoudig tijdens je werk. Terwijl je naar een collega of klant luistert, kun je tegelijkertijd afstemmen op je gevoel: hoe voelt je onderbuik, je maaggebied, je borst- en hartstreek of je keel? In het begin is dit lastig en kun je het maar een paar seconden volhouden. Maar hoe meer je oefent, hoe beter het lukt.
Wil je de taal van je lichaam beter leren verstaan? Dan is het interessant om je gevoel op verschillende momenten te vergelijken. Vraag je af: wanneer voelde ik deze kriebel ook? En wat gebeurde er toen? Zo leer je al doende om je gevoel te koppelen aan dingen die er gebeuren en ga je verstaan wat je lichaam je wil vertellen. Zonder ingewikkelde studie, maar gewoon in het dagelijks leven.
Terwijl we weglopen van de ontbijttafel komt een echtpaar ons tegemoet. Mijn zoon loopt voorop en roept vrolijk iets voor mij onverstaanbaars naar hen. Het stel knikt vriendelijk en zegt hetzelfde terug. Ik lach. De taal van mijn lichaam versta ik inmiddels heel aardig. Maar van Litouws snap ik nog steeds niks.
Het was midden december 2017, zo’n donkere dinsdagochtend waarbij het om half elf nog maar niet echt licht wil worden. Mijn man was aan het werk, de kinderen naar school. Ik werkte thuis en had een ontspannen werkdag voor de boeg. Straks een paar leuke coachafspraken en tussendoor volop tijd voor mezelf.
Als meisje van acht wist ik het zeker: ik moést die mooie doos met Lego hebben. Dan zou ik gelukkig worden. Later kwamen er andere dingen voor in de plaats: als puber moést ik naar dat leuke feestje. Dan zou ik gelukkig worden. Nog later kreeg ik in mijn eerste baan en werkte ik hard. Want ik wist zeker: dan zou ik gelukkig worden.