Business coaching voor hoogbegaafden, waarom zou dat anders moeten zijn? Hoogbegaafde ondernemers, freelancers, zzp-ers of zelfstandigen zijn net even anders. Standaard ondernemerstips passen vaak minder goed. Focussen vinden ze lastig (en hoeft bij hen trouwens niet!). Maar hoe bouw je als hoogbegaafde een gezond bedrijf? Hoe wordt je succesvol, met jouw eigen-aardigheden? En welke business coaching past daarbij? Dat lees je in dit artikel.
Intelligent, eigenwijs, sensitief

In mijn werk als business coach tref ik regelmatig bijzondere mensen: intelligent, bijdehand en anders. Ze pikken nieuwe ideeën snel op, en denken vlotter, maar ook dieper en breder. Ze zijn soms al twintig stappen verder dan collega’s of klanten, in de helft van de tijd.
Ze zijn sneller, praten soms ook snel of denken juist razendsnel terwijl ze niks zeggen.
Ook hebben ze enorme leerhonger. Ze verslinden boeken, hebben meerdere trainingen en opleidingen succesvol afgerond en leren vaak meerdere dingen tegelijkertijd in korte tijd. Ze hebben een brede interesse en veel talenten, soms op hele uiteenlopende vlakken. Zoals Willem: hij organiseert complexe overheidstrajecten, maar restaureert net zo makkelijk een oude legertruck.
Intens, emotioneel, fantasievol of spiritueel
Ook zijn zulke mensen intens, dat kan zich uitten op verschillende vlakken. Ze zijn niet alleen analytisch, maar zitten bijvoorbeeld ook vol fantasie en verbeeldingskracht. Of ze zijn juist intens fysiek en moéten bewegen. Anderen zijn intens emotioneel, en ervaren hun eigen emoties of die van anderen heel sterk, waardoor ze een diepe verbinding voelen. Ook kunnen ze spiritueel sensitief zijn, en dingen zien, horen, voelen, ruiken of weten waar anderen geen weet van hebben.
Kortom: deze bijzondere mensen zijn hoogbegaafd. Iets dat ik eerst niet bewust herkende.
Hoogbegaafdheid bij ondernemers
Ik ontdekte hoogbegaafdheid dankzij een aantal van mijn cliënten, die werken met hoogbegaafde kinderen en plusklassen. Ik las boeken over hoogbegaafdheid, leerde over zijnskenmerken van hoogbegaafden en herkende veel. Van mezelf, maar ook van cliënten waar ik de afgelopen jaren mee had gewerkt.

Typerend voor hoogbegaafden is niet per se dat ze superslim zijn. Sterker nog: veel van de hoogbegaafden waar ik mee werk, leggen de lat enorm hoog, vaak onbewust. Niet alleen omdat ze perfectionistisch kunnen zijn, maar ook omdat ze dingen nou eenmaal goed kunnen en dat voor hen vanzelfsprekend is.
Door die hoge lat hebben hoogbegaafden de neiging zichzelf te vergelijken met anderen die iets véél beter kunnen. Ze vinden zichzelf niet zo bijzonder. Daardoor herkennen ze hun hoogbegaafdheid vaak pas op latere leeftijd. Bijvoorbeeld wanneer hun kinderen op school gezien worden als hoogbegaafd, beseffen ze dat zij zelf die kenmerken ook hebben.
Hoogbegaafd en dingen niet goed kunnen
Daar komt bij dat het brein van hoogbegaafden anders lijkt te werken, en ze sommige dingen juist minder goed lijken te kunnen dan anderen. Zo zijn er hoogbegaafden die visuele data slecht kunnen interpreteren en geen grafieken of mindmaps kunnen lezen. Andere hoogbegaafden kunnen juist lange lappen tekst niet overzien. Sommige hoogbegaafden zijn zo energiek en beweeglijk, dat ze op school worden aangezien voor lastig en hun talent niet werd gezien.
Tel daar bij op dat de kennis over hoogbegaafdheid twintig jaar geleden nog minimaal was, en je begrijpt waarom volwassenen nu pas op hun veertigste of vijftigste leren over hoogbegaafdheid. Dan begint de zoektocht: wat betekent hoogbegaafdheid voor mij, als volwassene?
Wat veel ondernemers en zzp-ers niet beseffen, is dat hoogbegaafdheid grote invloed heeft op je bedrijf. Hoe dat precies zit? Dat vertel ik je in dit artikel.
Business coaching voor hoogbegaafden. Waarom past het niet?
Werken met slimme en leergierige hoogbegaafden klinkt ideaal? Nou, dat is niet altijd zo.
Naast slim en praktisch zijn deze cliënten ook uitdagend. Ze zijn stikeigenwijs, en weten precies wat ze willen. Als business coach vind ik dat trouwens heerlijk: jij blijft de baas in jouw bedrijf, en hoe beter je je eigen voorkeuren kunt uitspreken, hoe sneller we succes boeken en stappen zetten. Maar dat vinden lang niet alle coaches.
Te vaak zie ik andere business coaches werken vanuit een standaard-formule, die ze al hun cliënten opleggen. Iets wat meestal niet werkt bij de hoogbegaafden; zij hebben een aanpak nodig die aansluit bij hun unieke talenten en eigen-wijsheid. Dat kan botsen. Hoogbegaafden gaan onterecht denken dat ze ‘blokkerende overtuigingen’ hebben, of ‘gewoon niet geschikt zijn als ondernemer’. Dat is jammer en niet waar!
Veel hoogbegaafden zijn uitstekende ondernemers. Maar ondernemen kun je niet vanzelf. Ondernemen is net zwemmen: bijna niemand kan het vanzelf, en bijna iedereen kan het leren. Met een goede zwemjuf, die je leert hoe je in het diepe naar de overkant komt, zonder te verzuipen.
Ondernemen is net zwemmen. Bijna niemand kan het vanzelf. Maar bijna iedereen kan het leren.
Het is mijn ervaring dat hoogbegaafde ondernemers vaak net wat andere begeleiding nodig hebben. Geen standaard formule, maar een persoonlijke aanpak, daarom gedijen hoogbegaafden goed bij 1-op-1 business coaching. Even inzoomen op jouw eigen-aardigheden. Vaststellen wat jouw superpowers zijn, de dingen die je als vanzelf razend goed doet. Een bedrijf bouwen op de dingen waar je enthousiast van wordt, die je eindeloos kunt doen en waar je energie van krijgt.
Als dat de fundamenten van je bedrijf worden, in plaats van een standaardformule van een ander, ben je vaak al halverwege het succes.
Praktische tips en tools voor hoogbegaafde ondernemers
Daarnaast hebben hoogbegaafden ook gewoon praktische tips en tools nodig voor een gezond bedrijf. Vaak komt bijvoorbeeld het volgende aan bod:
- Wat is een goed businessmodel voor mijn bedrijf, zodat ik meer dan genoeg verdien en ontspannen kan werken? (Heel veel ondernemers maken hier net niet de goede keuze in, waardoor ze belanden in een hard-werken-bedrijf met weinig inkomen.)
- Welke fans en ideale klanten passen bij mij? Wie gaat een goed tarief voor mijn diensten betalen?
- Hoe ontwikkel je een high-value-aanbod, dat voor zowel jou als je klanten voelt als een fijne deal?
- Hoe voer je een fijn gesprek met potentiële klanten, waardoor ze ‘ja’ zeggen tegen jouw aanbod (zonder pusherig te zijn of jezelf te pitchen)?
Ook zijn skills op online media handig:
- Hoe ziet een goede website of homepage-tekst er uit? Hoe trek je daarmee precies de goede fans aan?
- Hoe schrijf je een blog waarmee je echt klanten krijgt?
- Hoe zorg je voor effectieve berichten op LinkedIn of andere social media? Tip: veel van de berichten die je ziet van anderen zijn net niét effectief.
Daarnaast kijken we vaak naar geld en mindset:
- Wat is jouw typerende geld-karakter? Welke dingen doe je als vanzelf heel goed? Waar liggen jouw risico’s?
- Hoe bestuur je de geldstromen in je bedrijf op een eenvoudige manier, zodat je altijd overzicht hebt? Hoe krijg je meer dan genoeg geld, voor de dingen die voor jou belangrijk zijn?
En natuurlijk ga je even naar jezelf, je mindset en onderliggende emoties kijken:
- Welke emoties blokkeren je in je groei als ondernemer?
- Hoe kun je lastige emoties omzetten van een rem naar een motortje dat je extra vaart geeft?
- Hoe stem je beter af op je intuïtie en gevoel, op een praktische manier die je helpt in je werk? Wat kun jij al goed? En wat kun je uitbouwen?
Lijkt een lange lijst? Dat is het ook. Maar hoogbegaafden kunnen veel en schakelen vlot. In mijn trajecten met hoogbegaafden komt vaak minimaal 80% van deze onderwerpen aan bod, binnen een periode van vier maanden.
Geld en mindset voor hoogbegaafden
Over geld en mindset kunnen hoogbegaafde zelfstandigen en ondernemers veel leren. Welk geldkarakter heb jij? Oftewel: wat is jouw typerende manier van omgaan met geld? Wat is voor jouw geldkarakter de ‘schaduwkant’ of ‘hel’ waarin je beland als je je zorgen maakt of angstig bent? En wat is voor datzelfde geldkarakter de wereld van overvloed en liefde, als je in de goede energie zit? En hoe zorg jij, met jouw typerende geldkarakter, goed voor je geld, je energie en jezelf? Welk bedrijf past bij jouw unieke geldkarakter?
Goed omgaan met geld is geen aanleg, het is een combinatie van analytisch inzicht en vaardigheden. We hebben het niet over budgetten of knallen voor een topinkomen. Het gaat om subtiele inzichten en kennis die hoogbegaafden vaak razend interessant vinden.
Hoogbegaafden leren razendsnel tijdens business coaching

Er zijn typische praktische ondernemersvaardigheden, die je even moet leren. Het leuke is: hoogbegaafden kunnen dit razendsnel leren. Waar je bij een gewone business coach of een standaard programma soms jaren nodig hebt om je hierin te bekwamen, kan het sneller met een maatwerk aanpak. Juist daarom werk ik graag kort en intens samen met hoogbegaafde ondernemers, in een persoonlijk traject.
In een periode van 3-6 maanden zetten hoogbegaafden meestal razendsnel stappen naar een succesvol bedrijf. Het leuke is: tijdens dat traject ontstaan er vaak spontaan koersveranderingen. Het bedrijf kan nog veel leuker dan ze zich vooraf hadden voorgesteld. Want ook dat kunnen hoogbegaafden. Ze hebben een enorm scheppend talent en ze kunnen waanzinnig mooie dingen neerzetten. Als ze zichzelf niet langer in de weg zitten en hun vleugels gaan uitslaan.
Belemmerende overtuigingen van hoogbegaafden
Hoogbegaafde zzp-ers en ondernemers zijn waanzinnig kieskeurig. Als ze iets niet zien zitten, zijn ze met geen stok vooruit te branden.
Hoogbegaafden kunnen zichzelf ook enorm in de weg zitten met hun eigen opvattingen. Vaak hebben ze een aantal overtuigingen, die ze zelf nog niet zien, die hen tegenhouden om door te groeien als ondernemer.
Soms is die eigen-wijsheid verstandig. Hoogbegaafden voelen het tot in hun botten als iets ‘niet klopt’. Voor hoogbegaafden moet iets op alle niveau’s kloppen: intern, extern, sociaal, psychologisch, qua harts-energie, etc. Past er iets ergens niet helemaal, dan stokken ze. Terecht. Maar ook lastig.
Hoogbegaafdheid en trauma
In de coaching begint dan het puzzelen: waarom stokt het? Klopt er iets nog niet? Of is er misschien sprake van een oude angst uit de kindertijd? Speelt er een jeugdtrauma, waar hoogbegaafden met hun gevoeligheid vaak vatbaar voor zijn?
Veel hoogbegaafden leren zichzelf al jong om te vluchten in hun hoofd. Ze fantaseren over een ideale wereld, en zijn niet meer in het hier en nu. Of ze trekken zich terug uit de wereld van hun fysieke gevoel. Ook emoties worden mentaal gemaakt, en belanden in het domein van het hoofd, met eindeloos malen tot gevolg.
Hoogbegaafden kunnen anders leren denken

Hun eigen hoofd is soms de grootste blokkade voor hoogbegaafden. Zeker voor ondernemers. Maar er is ook goed nieuws: dat hoeft niet zo te blijven. Net zoals je kunt leren ontspannen baantjes te trekken in diep water, kun je ook ontspannen leren bewegen in je de gedachtenwereld van je eigen hoofd.
Hoogbegaafden moeten vaak leren om hun hoofd iets anders in te zetten. Niet meer als de ivoren toren waarin ze zich terugtrekken uit de wereld. Het hoofd kan ook een speelkamer worden, waarin fijne plannen worden gemaakt, of een burcht die overzicht geeft over een prachtige valei met vruchtbare akkers. Het verbinden van het hoofd met gevoel en emoties is belangrijke stap. Iets wat hoogbegaafden vaak razendsnel oppikken en toepassen.
In een business coaching traject voor hoogbegaafden zijn zulke uitstapjes naar emoties en gevoel vaak snel te maken en te integreren, waarna het hele leven en bedrijf van de hoogbegaafde op korte termijn verandert.
Anders omgaan met je overtuigingen
Een belangrijk onderdeel van mijn business coaching voor hoogbegaafden is het leren om net iets anders omgaan met je eigen gedachten en overtuigingen. Slimmer denken kun je leren. Daarbij hoef je overigens je eigen ik niet te verloochenen. Vaak hoef je maar nét iets anders tegen dingen aan te kijken, waardoor je een totaal ander perspectief krijgt.
Mark wil minder drukkende deadlines en meer creatieve vrijheid in zijn werk. En ja, hij zou ook meer willen verdienen. Ik leg hem uit dat hij daarvoor zijn aanbod kan aanpassen: niet meer uurtje-factuurtje werken, maar overstappen op projecten tegen een vaste prijs. Ook kan hij zijn gesprekken met potentiële klanten anders voeren.
“Nou, voor een vaste prijs werken kan ik niet!” zegt hij. “In mijn branche doet niemand dat en ik zou niet weten hoe ik dat moet aanpakken.”
“Voor een vaste prijs werken kun jij inderdaad niet,” antwoord ik met met een glimlachje.
Mark kijkt me verbaasd aan. Dat antwoord had hij niet verwacht. Ik ga verder:
“Jij kunt dat nóg niet. Maar je kunt het wel leren!”
Vaak is zo’n dialoog, van een paar zinnen, voldoende om iets te verschuiven in het hoofd van de hoogbegaafden. Bijvoorbeeld van ‘kan ik niet’ naar ‘kan ik nog niet’. En die tweede zin maakt alles anders. Opeens klapt er binnenin een luikje open: “inderdaad, dat kan ik nóg niet. Maar hoe zou het zijn als ik het wel zou kunnen? En hoe zou ik dat kunnen leren?”
Juist hoogbegaafden vinden het fascinerend als we aan het werk gaan met hun mindset. Ze herkennen vlot waar ze zichzelf hebben vastgepraat, lachen om hun eigen oude overtuigingen en vervangen ze razendsnel door nieuwe en handiger gedachten.
Ook voor mij als coach is het fascinerend. Met een aantal praktische tools en tips, en een paar verschuivingen in mindset, zie ik mensen en bedrijven veranderen. Een paar weken na bovenstaand gesprek vertelt Mark:
“Ik heb nou een aantal fixed price trajecten verkocht. En weet je, mijn klanten vinden het fantastisch. Ik doe meer voor ze dan vroeger, waardoor mijn werk veel meer impact voor ze heeft.”
Hij schuift enthousiast naar voren op zijn stoel:
“Afgelopen maand was mijn beste omzet ooit! Ik ga twee grote schermen en een nieuwe computer aanschaffen voor mijn bedrijf. Zo kan ik nog mooier werk maken voor mijn klanten!”
Hoogbegaafd en afstemmen op je energie
Hoogbegaafde zelfstandigen en ondernemers kunnen barsten van de energie maar zakten soms helemaal weg, of zijn niet tot actie te bewegen. Ook zijn ze vaak extreem gevoelig, bijvoorbeeld voor emoties, geluiden, visuele prikkels, voeding of andere dingen.
Veel hoogbegaafden willen niet ‘knallen’ en zestig uur per week hard werken. Als ze het al zouden willen, kunnen ze het vaak fysiek niet opbrengen. Wat hoogbegaafden wel kunnen leren, is zacht werken en afstemmen op je eigen energie. Dan komen ze in de zone van flow en gaan ze hun eigen superpowers gebruiken. Hoogbegaafden kunnen in een fractie van de tijd iets neerzetten waar anderen uren, weken of maanden over doen. Maar dan moeten ze het wel op hun eigen manier kunnen doen.
Juist daardoor hebben hoogbegaafden een bijzonder bedrijf nodig. Dat betekent soms op dinsdagmiddag een dutje doen, maar op zaterdag geïnspireerd aan een complex project werken. Of in de ochtend in een paar uurtjes een grote klus voor een klant afronden, om in de middag een lange boswandeling te maken.
Veel waarde leveren in korte tijd: hoe word jij betaald?
Omdat ze in korte tijd veel waarde leveren, zijn hoogbegaafden bijzonder interessant voor hun opdrachtgevers. Maar die snelheid heeft ook een keerzijde, als je per uur wordt betaald.
Het is voor hoogbegaafden fijn om niet meer uurtje-factuurtje te werken. Je kunt immers in korte tijd extreem veel waarde leveren. Maar werken voor een vaste prijs kun je vaak niet vanzelf. Dat moet je leren, met hulp van een ervaren business coach: hoe maak je een goed aanbod, hoe voer je hierover een fijn gesprek? Het zijn vaardigheden die je bedrijf versnellen en je werkplezier vergroten. Bovendien ga je er vaak op korte termijn fors meer mee verdienen. Zoals Mark uit het voorbeeld hierboven.
Business coaching voor hoogbegaafden: let hier op
Hoogbegaafden willen autonoom zijn. Juist die autonomie past uitstekend bij een eigen bedrijf, als zelfstandige professional, zzp-er of ondernemer. Maar dan moet je wel beseffen: je bent als hoogbegaafde geen standaard-zelfstandige. Ga ook niet de standaardformules volgen. Hoe moet het dan wel?

Wil jij als hoogbegaafde succesvol worden, dan moet je vaak niet harder werken, met meer discipline maar juist zacht werken. Ga afstemmen op je eigen energie, op je eigen talenten.
Besef dat jouw bedrijf er op jouw manier mag uitzien. Je mag je eigen-wijsheid volgen. Groeien gaat sneller, als je je daarbij ook door anderen laat inspireren. Dat vraagt om een delicate balans tussen je eigen koers kiezen én leren van anderen. Een goede business coach begrijpt dat en kan daar uitstekend mee omgaan.
Doe geen standaardmarketing, als dat tegen jouw energie ingaat. Wat je wel kunt doen, is volop leren over marketing en klanten krijgen. Ontdek wat bij je past, zodat je relatief makkelijk een gestage stroom van klanten krijgt met een fijn inkomen.
Besef dat je niet als ondernemer geboren bent, maar wel ondernemer kunt worden. Leer praktische vaardigheden, vraag persoonlijke business coaching en ontwikkel je mindset. Ontdek welk soort bedrijf het beste bij jouw talenten past en maak daar wat moois van.
Ben jij hoogbegaafd en wil je succesvol worden met je eigen bedrijf? Dat kan uitstekend. Als je het aanpakt op een manier die bij jou past. Besef: jij bent bijzonder, jouw bedrijf is bijzonder. Dat is iets waar standaardformules niet altijd bij passen. Maar dat hoeft ook niet. Want jij bent slim genoeg om je eigen weg te vinden, met de mentoren en coaches die wél bij je passen!
Meer lezen over hoogbegaafdheid en je eigen bedrijf?
Wil je meer weten over hoogbegaafde zzp-ers of ondernemers en wat er voor hen net even anders werkt? Klik dan hier en download gratis het onderzoeksrapport ‘Bijzonder begaafd bedrijf’.
Beste,
Erg veel zaken zijn voor mij meer dan er herkenbaar.
Maar mbt mijn eigen business ben ik als ondernemer nog “zoekende”.
Een inkomen, “geld” verdienen is mij na 3 jaar nog niet gelukt.
Stel hoge, zeer hoge eisen, leg de lat buitengewoon hoog, ben zeker niet snel “tevreden”.
Dus veel zaken waardoor ik het voor mezelf erg moeilijk maak (is nodig).
Heb grote dromen en nog grotere plannen.
Ben er 100% van overtuigd dat ik de wereld ga, en kan veroveren (spreekwoordelijk dan).
Ben ook een grote visionair, zie snel dingen, oplossingen en vindingen.
Ja, dat is ook heel herkenbaar: grote plannen, visionair zijn en veel zien. De uitdaging is dan om te leren om die plannen praktisch te maken. Welke kleine stappen kun je vandaag zetten, richting je visie? En hoe kun je daar op korte termijn geld mee gaan verdienen? Juist als dat laatste je lukt, gaat het erg leuk worden. Zodra je voldoende geld gaat verdienen, kun je er duurzaam en structureel veel aandacht aan geven, en ga je je doelen veel sneller bereiken. Succes daarmee!