Groeien doe je niet ineens, maar elke dag een beetje. Het is een zin die de laatste maanden veel door m’n hoofd spookt. Groei is belangrijk, voor alle levende wezens. Voor mensen, maar ook voor organisaties. Groei zorgt voor ontwikkeling, voor intelligentie, voor energie.

Groeien gaat langzaam

Groei gaat zo langzaam dat je het vaak niet ziet als je er bovenop staat. Je ziet het blad aan een boom niet groeien. Je eigen kinderen zie je niet groeien. De kinderen van je vrienden, die je een aantal maanden niet ziet, zie je wel groeien. Je ziet de sprongen, de veranderingen. Maar groei heeft nog veel meer eigenaardigheden.

Groei is definitief

Wat me opvalt, is dat groei aan de ene kant langzaam gaat maar ook definitief is. Bijzonder aan groei, is dat het éénrichtingsverkeer is. Je kunt nooit meer terug. Wat je geleerd hebt, blijft voor altijd bij je. Als je eenmaal kunt lopen, ga je niet meer kruipen. Als je eenmaal kunt rekenen, kun je het niet meer ontleren. Groei lijkt op het verpoppen van de vlinder: die wordt nooit meer een rups. De boom past nooit meer in een kastanje. Groei zorgt er voor dat alles anders wordt, voor altijd.

Groeipijn

Toch is groeien niet altijd eenvoudig. Het kan hard werken zijn, veel bloed-zweet-en-tranen kosten. Als je er middenin zit, vraag je je af waarom je het allemaal doet. Je twijfelt. Moet je wel verder? Kun je niet beter stoppen? Groeien doet dan pijn. Maar achteraf is het de moeite waard. Je kijkt terug op een zware reis. Maar juist daarom was het zo waardevol. Je hebt veel geleerd. Bent gegroeid.

Snoeien zorgt voor bloei

Goede groei vraagt soms om snoeien. Om focus, om keuzes. Niet alle kanten op, energie sparen voor de zaken die er echt toe doen. Met gericht snoeien, wordt de groei daarna groter en mooier. Snoeien zorgt voor overdadige groei en bloei.

Groei laat zich niet remmen

Toch is snoeien essentieel anders dan ‘klein houden’. Groei laat zich niet remmen, niet onderdrukken. Denk aan de boomwortels die een wegdek doen opbollen. Groei is machtig, groei heeft kracht. Het is een energie die zich moet uiten, die niet te temmen is. Groei laat zich niet begrenzen, groei zoekt een weg. Met alle creatieve energie die het in zich heeft.

Groeien doe je zelf

Groeien moet je altijd zelf doen. Een ander kan je adviseren, zaken uitleggen, tips geven, je de weg laten zien. Een ander kan je gids zijn, maar uiteindelijk moet je zelf de weg afleggen. Je moet de groei zelf ondergaan. Dat kan niemand voor je doen.

Groeien vraagt een stap

Groeien vraagt om een keus. De keus om een stap te zetten. Om te veranderen. Om niet te blijven waar je bent. De keus om in beweging te komen. Juist als je nog niet weet hoe het moet, als alles onzeker is. Als je niet eens weet of je het wel kunt. De rups was nog nooit een vlinder, de knop was nooit een roos. Toch gaan ze groeien. Ze groeien tot wat ze echt zijn, tot wat ze altijd al in zich hadden maar niemand nog zag.

Groei geeft en neemt

Goede groei is in harmonie met de omgeving. Groei geeft en neemt, verbruikt energie maar geeft ook energie terug binnen het ecosysteem. Groei transformeert en verandert, maar laat zich ook veranderen. Het reageert op de omgeving, maar bepaalt tegelijkertijd en geeft richting. Goede groei is niet gulzig, maar harmonieus.

Groeifouten van organisaties

Deze wetten van de groei gelden voor alle levende wezens, voor mensen maar ook voor organisaties. Toch zijn er veel organisaties die groei niet begrijpen:

• Sommige organisaties willen snel groeien. Ze zijn als een ongeduldige boer die aan z’n gras staat te trekken. Het kost veel energie en de groei gaat niet sneller.
• Dan zijn er de organisaties die wel groeien, maar dat willen ze niet zelf doen. Ze huren externe adviseurs in die de klus moeten klaren. Zij willen wel de groei, maar niet het werk en de groeipijn.
• Andere organisaties zijn gulzig als een holle-bolle-gijs. Ze willen meer en meer, zonder harmonie met hun klanten. Ze willen alleen waarde nemen maar niet geven.
• Er zijn ook organisaties willen groepen, zonder transformatie. Ze willen alleen maar meer van hetzelfde, zonder dat ze zien dat het anders moet, dat ze moeten verpoppen. Ze willen eindeloos groter worden, zonder te transformeren.

Het allerbelangrijkst is natuurlijk de vraag aan jezelf: hoe ga jij groeien?