Vorige week werd m’n oudste zoon elf. Voor z’n verjaardag heeft hij een aantal boeken gekregen. In het eerste boek is hij, na wat aandringen van mijn kant, voorzichtig begonnen. De overige boeken liggen nog onaangeroerd op een stapeltje in z’n kamer. Ik denk terug aan de tijd dat ik elf was. Wekelijks haalde ik grote stapels boeken uit de bibiotheek, waarvan ik sommige exemplaren al in één middag uitlas. Mijn zoon zakt liever achter de TV, computer of iPhone. Een boek lezen? Dat doet hij amper.

Leren lezen met Donald Duck

Het is niet dat hij niet kan lezen, dat lukt zelfs uitstekend. Dankzij een zomer lang Donald Duck lezen schoot z’n AVI-niveau omhoog. Eerst alleen de korte woordjes en uitroepen, daarna de kortere tekstbalonnetjes. Maar om het verhaal echt te begrijpen, worstelde hij zich ook door de langere teksten heen. De volgende uitdaging werden de ondertitels op TV, die steeds net te snel uit beeld schoten. Dankzij Donald Duck en televisie is hij een vlotte lezer. Maar boeken? Die boeien niet echt.

Politieke vragen

Ik zie grote verschillen met m’n eigen jeugd, maar die zijn niet allemaal negatief. Mijn zoon leest dan wel geen boeken, maar voordat hij ’s ochtends uit bed stapt, heeft hij op mijn afgedankte iPhone NU.nl en teletekst al bijgelezen. Tijdens het tandenpoetsen kan hij me vragen wat ik nou vind van de situatie in Japan. “En hoe gaat het nu eigenlijk in Egypte, mam, daar lees ik niks meer over!”

Contact met de hele wereld

Voordat hij ’s avonds in slaap valt luistert hij naar de Radio 1 app, op z’n iPhone. Helaas zijn momenteel de fragmenten en gids door een bug niet meer goed te zien in die app. De makers hebben inmiddels van m’n zoon een twitterberichtje ontvangen, of ze het snel kunnen repareren. Zij zijn niet de enige met wie hij contact zoekt. Jonathan Reis van PSV heeft na z’n vervelende blessure natuurlijk een mailtje gehad. En met de australische cricketer Shane Warne twittert hij net zo makkelijk. Hij schroomt niet om de wereldberoemde ster in zijn eigen steenkolen-engels een berichtje te sturen.

Op school is hij degene die de juf helpt als de computer vastloopt. Vriendjes legt hij uit hoe je een goede spreekbeurt in Powerpoint maakt. En ben ik op dinsdagmiddag aan het werk terwijl hij al uit school is, dan krijg ik een berichtje. “Hoi mam, waarom twitter je wel met pap, maar reageer je niet op mijn Skype?”

Boeken lezen? Of mediawijs en wereldwijs!

Ik denk terug aan mezelf op elfjarige leeftijd. Ik las dan wel veel, maar de wekelijkse trip naar de lokale bibliotheek was voor mij al een hele reis. Leraren op school sprak ik keurig met U aan, lesjes vulde ik volgens de regels in. Ik las veel, maar leerde minder én kon veel minder. Was minder wereldwijs, minder mediawijs. Eigen initiatief nemen, de wereld ontdekken? Dat was er op m’n elfde nog lang niet bij. Ik las veel, maar mijn wereld was zoveel kleiner dan die van m’n zoon. Mijn zoon leest geen boeken meer. Maar ik vind dat geen enkel probleem!