De 73-jarige vrouw tegenover me is klein en tenger. Met twinkelende ogen kijkt ze me aan en zegt: “Val me maar aan met dat mes!” Vol overtuiging steek ik toe. Dan zet ze precies op tijd een klein stapje opzij en ze beweegt rustig met haar hand. Ze lijkt me amper te zien. Ik voel haar hand op de mijne, die nog steeds het mes stevig vastheeft. Voordat ik weet wat er gebeurt, lig ik op de grond. De vrouw staat rechtop. Met mijn mes in haar handen. Hoe heeft ze dat geflikt?
Hoe flikt ze dat?
Lachend geeft ze het mes aan me terug: “Probeer het nog maar eens”. Steeds weer probeer ik haar aan te vallen, steeds weer eindig ik op mijn rug. Zonder dat ze kracht lijkt te gebruiken is ze me volledig de baas. Hoe flikt ze dat?
De vrouw is mijn Aikido-lerares oftewel Sensei Francisca. We trainen in onze dojo, op zachte matten met een houten mes. Maar ik weet zeker: op straat zou geen enkele tasjesdief een kans maken tegen deze 73-jarige dame. Met haar jarenlange training en 5e dan (een hoge graad) in de Aikido is Francisca iedereen de baas. Ik train nu voor het tweede jaar bij haar en nog elke training ben ik onder de indruk.
Het gaat niet om kracht, maar om zacht
Aikido valt onder de martial arts, gevechtsporten, en heeft een japanse herkomst. Wat het voor mij zo bijzonder maakt, is dat het bij Aikido niet draait om kracht maar om zacht. Door het werken met ki (energie) en slimme bewegingen kun je veel aanvallers de baas. Het gaat bij Aikido trouwens niet om een gevecht met winnaars en verliezers, maar om samenwerken. Door je rol als aanvaller of verdediger goed te spelen, heb je samen plezier maar leer je ook en werk je aan je persoonlijke ontwikkeling. Zo word je zelf steeds beter, op de mat en als mens. Dat klinkt leuk. Maar wat heb je daar aan voor je werk? Meer dan je denkt!
Wat jouw bedrijf van het leger heeft geleerd
Van oudsher zijn veel bedrijfskundige strategieën gebaseerd op de krijgskunst. Zo lijkt de organisatiestructuur in veel grote bedrijven, met bazen en afdelingen, nog steeds op de commandostructuur in een leger. Ook qua strategie heeft het bedrijfsleven veel geleerd van het leger. Als je managers hoort praten over het marktaandeel verdedigen tegen aanvallen van concurrenten lijkt het soms om een ware veldslag te gaan.
Het kan ook anders…
Het fascinerende is: Aikido laat zien dat je ook op een andere manier je bedrijf kunt runnen. Door niet uit te gaan van een conflict en een gevecht, maar door uit te gaan van samenwerking en je eigen ontwikkeling. Je kunt je concurrent zien als een vijand die je moet verslaan. Je kunt hem ook zien als een partner die je aanvalt, zodat jij sterker wordt. Zodat je samen beter wordt. Zodat je beiden een beter bedrijf krijgt waarmee klanten nog beter worden geholpen. Waardoor de wereld mooier wordt.
Mijn zachte kracht heeft al snel effect
Het meest interessante aan Aikido is de fenomenale kracht. Een kracht die je voelt als zacht. Als Francisca mijn arm pakt, voel ik dat amper. Maar haar zachte zekerheid is niet te weerstaan. Elke keer weer pakt ze mijn mes af. Het ziet er eenvoudig uit, maar vraagt jarenlange oefening om het perfect uit te voeren. Toch hoef je niet jarenlang te trainen. Al na een paar maanden training kan ik ook het mes van Francisca afpakken, met eenvoudige bewegingen op een houterige manier. Maar het werkt. Ook ik heb zachte kracht. Mijn zachte kracht heeft al snel effect.
Zacht werken, met keiharde resultaten
Wat kunnen we hier van leren voor ons werk en onze bedrijven? Alles! Je werk hoeft namelijk geen veldslag te zijn. Het hoeft niet te bestaan uit hard werken, zwoegen en conflicten. Ook in je werk kun je je zachte kracht ontwikkelen. Een kracht die uitgaat van souplesse en energie. Een kracht die uitgaat van samenwerking. Met je klant, met anderen in je markt. Juist door die samenwerking ga je allemaal meer leren. Heb je samen plezier. Door te werken met die energie, bereik je het meest. Het klinkt zacht. Maar de resultaten zijn keihard.
Terwijl Francisca met een snelle beweging mijn mes afpakt val ik alweer op mijn rug. Zacht maar resoluut, zij beheerst de energie. En dus het mes. Daarnet was het nog van mij, nu is het alweer van haar. Het laat me feilloos ervaren hoe sterk die energie is. Het is de kracht van zacht werken, die je onoverwinnelijk maakt.
In de video hieronder zie je een Aikido-demonstratie van mijn sensei Francisca voor omroep Max.
Anne Raaymakers zegt
Wat een prachtig artikel, Ellen!
Ellen de Lange-Ros zegt
Dank je, Anne. 🙂
Ilse Raanhuis zegt
Mooi artikel!
Ellen de Lange-Ros zegt
Dank je, Ilse. Ik ben benieuwd: Wat was voor jou een belangrijk inzicht?
Robert Mares zegt
Wow! krachtig die energie! Vroeger judo gedaan. Misschien dat ik dit weer ga oppakken.
Ellen de Lange-Ros zegt
Ik ben wel benieuwd: herken jij deze energie uit het judo? En hoe werk je er daar dan mee? En gebruik jij het ook in je werk?
@margreetridder zegt
Mooi blog over de kracht van zacht. Deze kracht past goed in de zorg. Met zijn allen aikidolessen volgen? http://t.co/PWvkmF7LRD
Ronald van Domburg zegt
ik heb ook jarenlang aikido training gevolgd en wat me daarin altijd bijzonder aansprak was precies wat Francisca van Leeuwen zo mooi onder woorden brengt: de zachte kracht en het streven naar harmonie. In mijn werk als organisatie adviseur gebruik ik regelmatig de principes van aikido, ook al benoem ik ze vaak niet zo.
En ook in de opvoeding van mijn kinderen, werken de aikido principes veel beter dan de confrontatie of het afdwingen ‘omdat ik het zeg’. Als ik goed in mijn vel zit, lukt het me moeiteloos deze principes toe te passen en als dat niet zo is, ervaar ik meteen de conflicten en spanningen die het gevolg zijn.
Een boeiende leerschool!
Ellen de Lange-Ros zegt
Hi Ronald,
Mooi om te horen dat jij ook herkent dat je de principes van Aikido ook buiten de mat in je leven kunt gebruiken: in je werk, in het advies aan je klanten, in de opvoeding met je kinderen. Ik herken ook wat je zegt: als je niet op deze manier werkt en leeft, gaat alles direct lastiger, met conflicten en spanningen tot gevolg. Het is fascinerend hoe dat gaat. Ik wil bewust die zachte kracht veel meer inzetten in mijn werk en ook mijn klanten leren hoe je dat aanpakt. Dat wordt dus het onderwerp van mijn boek ‘Een zaak van zacht werken’. Ik denk dat we hierin als maatschappij nog enorm veel kunnen ontdekken en leren. Zo gaan we naar een wereld met meer harmonie, maar ook met volop plezier, lol en uitdagingen. Het leven wordt er zeker niet saaier op. Maar dat laat de Aikido ook zien: leven op deze manier is niet saai, maar supercool.
Bedankt voor je leuke reactie!
Renee zegt
Maar hoe moet je dit dan precies toepassen ? Ik kom om in de conflictsituaties, die geen van allen van mij uit ontstaan zijn. (voor mijn gevoel). Het gevolg is dat ik vast zit. Hoe dan ?
Ellen de Lange-Ros zegt
Dat is een interessant punt, als je veel conflictsituaties hebt, die volgens jouw gevoel niet vanuit jezelf zijn ontstaan. Het is lastig om daar zo op een afstandje wat van te zeggen.
Je zou eens goed kunnen kijken wat jouw aandeel in de situaties is. Dat kan ook op een verrassend vlak liggen: misschien laat je teveel toe, waardoor een conflict heel groot kan worden en zou het beter zijn om al veel eerder je grenzen aan te geven? Of raak je in conflicten omdat je graag 100% in control bent en moeite hebt om dingen uit handen te geven? Er kunnen verschillende dingen spelen. Maar ik kan je garanderen: als je in een patroon terecht komt in meerdere situaties dat vaker voorkomt… dan heb je daar vaak zelf een rol in. De grote vraag is: hoe? En daar begint dan je speurtocht. Veel succes!
@VitalPlaceS zegt
Wij willen zachter gaan werken in plaats van harder, jij ook na het lezen van dit stuk? http://t.co/vjbKx0ziFK
Ellen de Dreu (@ellendedreu) zegt
De kracht van zacht werken. Mooi artikel van @ellenfaxion over zacht werken en toch harde resultaten bereiken http://t.co/PIfIVQkbH1
@babswandelcoach zegt
De kracht van zacht werken https://t.co/nmtZvgE9mZ via @EllenFaxion