“Nee joh, natuurlijk ben ik niet hoogbegaafd!”
De meeste mensen met wie ik werk denken zo over zichzelf. Jij bent immers geen Einstein, toch?

Maar goed, je denkt misschien wel vlot en maakt gedachtesprongen, slaat stappen over, of je ziet meer nuance of complexiteit dan anderen. Ook ben je structureel nieuwsgierig. Je hebt een sterke behoefte aan autonomie, doet dingen op jouw manier volgens jouw waarden. Misschien ben je extreem of grenzeloos als iets je interesseert gedreven of gevoelig. En wellicht heb je meerdere talenten die voor jou logisch naast elkaar bestaan.

Speciaal voor zulke mensen is het boek ‘Verleid jezelf tot excellentie’ van Willem Kuipers interessant.

Afgelopen weken las ik dagelijks in het boek (niet te snel, want het is als een goed glas thee: daar moet je lang van genieten!). Wat mij aanspreekt in het boek is dat het niet nadrukkelijk gaat over de mate van intelligentie, maar over gedragskenmerken. Je gaat inzien dat sommige mensen ‘anders bedraad’ zijn. Waardoor je anders functioneert. Je kunt meer, maar soms ook minder. Je bent talentvol, maar ook lastig. Voor jezelf en je omgeving.

Kuipers maakt volop gebruik van archetypes en temperamenten om gedrag uit te leggen. Zo ga je begrijpen dat een ambachtsmens (handig, in het hier en nu, improviseren, besluitvaardig, effectief, haten saaiheid) totaal anders tegen de wereld aankijkt dan een hoeder (volgen van regels en procedures, voorbereid zijn, maatschappelijk correct gedrag, hiërarchie), idealist (reflectief vermogen, ontwikkeling op je eigen manier) of rationalist (strategische doelen realiseren, schakers in mentaal complexe situaties).

Ook gaat Kuipers uitgebreid in op extra ontvankelijkheid (de theorie van positieve desintegratie van Dabrowski). Dat verklaart waarom de anders bedrade mensen extreem of intens kunnen zijn, op gebieden naast het intellectuele, zoals extreem beweeglijk en energiek, een intense zintuiglijke beleving, volop verbeeldingskracht en creativiteit, of zeer emotioneel. Er is ook goed nieuws: juist die extra ontvankelijkheid kan een aanjager zijn van je persoonlijke groei tot ongekend meesterschap. Dat proces kan verlopen via positieve desintegratie: het voelt alsof je uiteenvalt, of zelfs een psychisch probleem hebt, maar ondertussen herorganiseert je wezen zich tot een hoger niveau, minder egocentrisch en meer altruïstisch of spiritueel.

In mijn praktijk als business coach werk ik veel met zzp-ers die zichzelf niet hoogbegaafd zouden noemen, maar wel anders bedraad zijn. Het zijn vaak snelle denkers met verbeeldingskracht die zien hoe het anders kan, met een sterke drive, nieuwsgierigheid en hang naar afwisseling. Veel van de mensen waarmee ik werk hebben ook die intensiteit en autonomie.

Juist voor zulke mensen is het heerlijk om dit boek te lezen. Je gaat begrijpen waarom je je soms anders voelt dan anderen en je leert dat dit helemaal OK is. Waarbij de uitdaging wordt om lekker jezelf te kunnen zijn, ook in het contact met anderen, zonder jezelf of de ander tekort te doen. Met het boek van Kuipers leer je veel over jezelf en kun je je eigen gebruiksaanwijzing en functioneren naar een hoger level tillen.

Helaas is het boek niet meer in de winkel verkrijgbaar. Maar het goede nieuws is: op zijn website kun je het complete boek als PDF gratis downloaden.

Ik vond het razend inspirerend en een absolute aanrader voor iedereen die snel denkt, stappen overslaat, intens is. En voor iedereen die zulke mensen om zich heen tegenkomt. Ga jij jezelf verleiden tot het lezen van dit boek?