Waarin zijn bijzonder begaafden anders dan andere ondernemers? Hoe word je als hoogbegaafde een goede zzp-er? Welke standaard ondernemerstips passen minder bij hoogbegaafden?

In mijn praktijk als business coach trek ik regelmatig bijzondere mensen aan. Ze zijn niet alleen intelligent en bijdehand, maar vaak ook creatief en anders. Ze weten van aanpakken, pikken nieuwe ideeën snel op. Ze hebben een brede interesse en diverse talenten. Bovenal hebben ze enorme leerhonger. Ze hadden overigens niet altijd een hogere opleiding; sommige van die bijdehandte klanten pasten minder in het schoolsysteem.

Werken met zulke leergierige mensen klinkt ideaal? Nou, dat was het niet altijd.

Naast slim en praktisch zijn deze cliënten op een bepaalde manier ook uitdagend. Ze waren stikeigenwijs en autonoom, maar konden zichzelf ook enorm in de weg zitten met hun eigen opvattingen. Ze barsten van de energie maar zakten soms juist helemaal weg, of waren niet vooruit te branden. Ook zijn ze vaak bijzonder gevoelig voor emoties, geluiden, visuele prikkels of andere zaken.

Ik kreeg cliënten die zich hadden gespecialiseerd in hoogbegaafde kinderen en plusklassen en ontdekte boeken over hoogbegaafdheid, ging meer lezen over zijnskenmerken en herkende veel. Van mezelf, maar ook van de cliënten waar ik als business coach in de afgelopen jaren mee had gewerkt.

Dat eigenwijze bleek erbij te horen en heette autonoom. Die gevoeligheid was ook een typerend kenmerk. Net zoals die overdaad en tegelijkertijd het tekort aan energie, de verbeeldingskracht en fantasie, de aanleg voor theoretische verdieping, de enorme drive bij motivatie voor een onderwerp, en nog veel meer. Dat waren typerende over-excitabilities.

‘Zo bijzonder was ik niet, hoor!’

Opvallend is dat veel van mijn cliënten zich pas sinds kort herkennen in het label ‘hoogbegaafd’; vaak omdat hun kinderen worden getest. Daarnaast zijn er veel cliënten die zichzelf het label niet geven, terwijl ik wel begaafdheidskenmerken bij ze herken. Ook schrikken mensen soms terug van het woord ‘hoogbegaafd’: “Zo bijzonder was ik niet op school, hoor!” zeggen ze over zichzelf.

Daarom gebruik ik in mijn werk het woord ‘hoogbegaafd’ weinig. Ik heb het liever over ‘bijzonder begaafd’. Daarmee bedoel ik alle slimme en snelle denkers, creatievelingen en eigenwijze mensen die van zichzelf weten dat ze anders zijn, dat hun hoofd soms sneller werkt of stappen overslaat. Het label ‘hoogbegaafd’ of de IQ-score is daarbij minder relevant.

Standaard ondernemerstips passen niet

Na verloop van tijd viel me nog iets op: de standaard ondernemerstips uit de boekjes bleken voor deze begaafde cliënten niet altijd van toepassing.

Zo vinden veel begaafde ondernemers het lastig om te kiezen. Ze hebben een breed scala aan talenten die ze graag inzetten in hun werk. Bovendien hebben ze een enorme leerhonger, waardoor hun expertise toeneemt en verandert.

Het advies om te focussen kan voor zulke mensen benauwend en beperkend voelen. En dat is terecht. Ik ontdekte dat deze groep bijvoorbeeld niet altijd hoéft te kiezen voor een nauw gedefinieerd bedrijf. Sterker nog: ik merkte zelf dat ik veel meer ging floreren toen ik meer diversiteit in mijn bedrijf en leven toeliet.

Hoe meer ik leerde over begaafdheid, hoe meer ik zag dat ondernemen voor deze mensen anders is. Niet beter en zeker niet slechter. Maar wel anders. Echt anders.

Lezingcyclus met onderzoek

Dat was voor mij de motivatie om een lezingcyclus te geven: ‘Bijzonder Begaafd Bedrijf.’ In drie lezingen gaf ik tips en advies, speciaal voor bijzonder begaafde ondernemers, voor wie de standaard business-coaching-tips niet altijd toepasbaar zijn. Er was massaal belangstelling voor de lezingen en honderden ondernemers en zzp-ers melden zich aan.

Voordat de lezingen startten, vroeg ik de deelnemers in een beknopte survey om hun eigen ervaringen. Wat spreekt ze aan in het werk als zelfstandige professional of ondernemer? Wat zouden ze graag anders willen? Ook vroeg ik de deelnemers naar hun persoons- en zijnskenmerken. Wat herkennen ze van de typerende zaken van bijzonder begaafden? Welke gevoeligheden herkennen ze?

Elke ondernemer is anders; daardoor is elk bedrijf anders. Dat geldt voor iedereen. Maar voor bijzonder begaafden geldt dat in het bijzonder.

Ellen de Lange-Ros

Aan het onderzoekje deden meer dan honderd ondernemers mee, een prachtig aantal. Natuurlijk is het geen wetenschappelijk verantwoord onderzoek. Maar het geeft wél een geweldig inkijkje in de bedrijven van bijzonder begaafde ondernemers. Daarom schreef ik er een uitgebreid rapport over. Dat bevat een samenvatting van de resultaten van de bijzonder-begaafden-survey, aangevuld met ervaringen uit mijn eigen praktijk als business coach.

Elke ondernemer is anders; daardoor is elk bedrijf anders. Dat geldt voor iedereen. Maar voor bijzonder begaafden geldt dat in het bijzonder. Hoe dat precies zit? Dat ontdek je in het onderzoeksrapport ‘Bijzonder Begaafd Bedrijf‘.

Vul hieronder je gegevens in, om het complete onderzoeksrapport ‘Bijzonder Begaafd Bedrijf’ gratis aan te vragen en te lezen.